USG w ciąży jest jednym z podstawowych badań ginekologicznych w całym jej przebiegu, jakie przeprowadza się w ramach diagnostyki prenatalnej. Celem badań jest ocena prawidłowo rozwijającej się ciąży oraz płodu, a także ewentualnego ryzyka jego wad wrodzonych, chorób genetycznych bądź zaburzeń wewnątrzmacicznych. Jest to badanie nieinwazyjne, bezbolesne i całkowicie bezpieczne zarówno dla mamy, jak i dla dziecka.

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne (PTG) zaleca wykonanie co najmniej trzech badań USG w trakcie ciąży. Każde z nich odbywa się w określonym terminie, o którym należy pamiętać, ma inną specyfikę oraz cel. O ile pierwsze badanie USG w ciąży nie jest obowiązkowe i służy jedynie potwierdzeniu ciąży, to kolejne przeprowadza się już zgodnie z kalendarzem ciąży w określonych tygodniach poszczególnych trymestrów ciąży.

Kiedy należy wykonać USG w ciąży?

Zgodnie z rekomendacjami Sekcji Ultrasonografii PTG zalecane są trzy badania USG w każdym z trzech trymestrów:

1. I trymestr – USG genetyczne między 11-13. tygodniem ciąży i 6. dniem
2. II trymestr – USG połówkowe między 1-22. tygodniem ciąży
3. III trymestr – między 28-32. tygodniem ciąży

Oprócz nich ginekolog może zalecić wykonanie dodatkowych, co jest uwarunkowane indywidualnie przebiegiem ciąży oraz decyzją lekarza prowadzącego. Poza tym, przed 10. tygodniem ciąży wykonuje się najczęściej jeszcze jedno badanie USG, aby potwierdzić pozytywny wynik testu ciążowego. Badanie to uwidacznia pęcherzyk ciążowy zagnieżdżony w ścianie jamy macicy, pozwala ocenić jego wielkość i obecność zarodka lub ilość zarodków i dowiedzieć się, jakiej liczby potomstwa można się spodziewać. Podczas tej wizyty lekarz ustala wiek ciąży i szacuje termin porodu.

USG w ciąży w poszczególnych tygodniach – cele i wskazania

1. 11-13. tydzień ciąży i 6. dzień – USG genetyczne

Pierwsze badanie USG w ciąży wykonywane jest sondą dopochwową lub przez powłoki brzuszne i obejmuje ocenę ryzyko wystąpienia wad genetycznych u płodu – stąd nazwa badania. Lekarz ocenia wielkość i budowę płodu, jak również możliwa jest już ocena czynności serca oraz jego anatomii. W trakcie USG genetycznego możliwa jest także ocena ryzyka wystąpienia aberracji chromosomowych np. Zespołu Downa, a w razie potrzeby zleca się mamie dodatkową diagnostykę.

2. 18-22. tydzień ciąży – USG połówkowe

Drugie badanie USG w ciąży, zwane jest połówkowym, ponieważ wykonuje się je mniej więcej w połowie ciąży. Badanie pozwala potwierdzić lekarzowi planowaną datę porodu. Na tym etapie można już określić płeć dziecka. Poza tym lekarz ocenia rozwój poszczególnych narządów płodu oraz budowę anatomiczną w celu stwierdzenia ewentualnych wad wrodzonych lub chorób genetycznych.

3. 28-32. tydzień ciąży

Ostatnie badanie USG w ciąży obejmuje ocenę czynność serca dziecka, tempo rozwoju i wzrostu oraz ryzyko ciążowe – dotyczy to położenia płodu. Jego pozycja będzie warunkować to czy poród odbędzie się naturalnie, czy poprzez cesarskie cięcie.

USG 3D i USG 4D

Aby lepiej przyjrzeć się maluszkowi w łonie mamy, gabinety ginekologiczne oferują dziś różne techniki obrazowania prenatalnego. Specjalistyczne Gabinety Pawlik proponują zarówno tradycyjne obrazowanie 2D, jak i nowoczesne 3D/4D z możliwością obserwowania dziecka w różnych płaszczyznach. Technika ta pozwala rodzicom w najbardziej wyraźny sposób zobaczyć swojego potomka w trzecim trymestrze ciąży – jak ziewa, ssie palec czy porusza się w łonie, co bywa dla nich bardzo poruszającą chwilą.

Badania USG w ciąży są więc niezwykle istotne. Pozwalają określić czy mamy do czynienia z ciążą pojedynczą, mnogą czy pozamaciczną. Umożliwiają młodej mamie zobaczenie potomka i zwykle zaspokajają ciekawość, dając pewność, że jest zdrowe i bezpieczne.