Gdzie najczęściej wykorzystuje się żeliwo

Wiele przedmiotów, zarówno tych prostych, codziennego użytku, jak i tych wykonywanych na potrzeby przemysłu czy technologii, wytwarza się poprzez odlewanie żeliwa. Ten stop znajduje liczne zastosowania dzięki swoim właściwościom oraz stosunkowo łatwemu procesowi produkcji. Gdzie mamy do czynienia z żeliwnymi przedmiotami i co zadecydowało o popularności żeliwa?

Żeliwo – budowa i właściwości

Żeliwo jest stopem żelaza z węglem. Jako domieszki wpływające na właściwości stosuje się krzem, mangan, fosfor czy siarkę. Węgiel w postaci grafitu lub cementytu stanowi od 2,11 do 6,67% stopu. To, jaką formę przyjmie węgiel, zależy od użytych surowców oraz szybkości chłodzenia stopu. W przypadku wolnego chłodzenia wydziela się grafit. Jest to tzw. grafityzacja. Procesowi temu sprzyja także krzem. Dzięki dodatkowi krzemu płatki grafitu stają się drobniejsze i rozkładają się bardziej równomiernie. Krzem wspiera tworzenie grafitu zamiast cementytu. Z kolei mangan działa przeciwnie – powstrzymuje grafityzację. W ten sposób można modyfikować skład chemiczny gotowego wyrobu, osiągając zamierzone właściwości. Dodatkowo mangan niweluje działanie siarki, która ogranicza możliwości odlewnicze stopu, a te są kluczowe do jego wykorzystania.

Wytwarzanie i zastosowania żeliwa

Żeliwo powstaje w specjalnych piecach, zwanych żeliwiakami. Posiada je każda odlewnia żeliwa. Przetapia się w nich surówkę z dodatkiem złomu stalowego i żeliwnego. Otrzymuje się materiał służący do wykonywania odlewów. Po ostygnięciu odlanej formy wyrób jest szlifowany. W ten sposób usuwa się ostre krawędzie oraz pozostałości po formie odlewniczej. Następnie odlew jest sezonowany. W tym czasie maleją wewnętrzne naprężenia materiału, które mogłyby doprowadzić do jego odkształceń podczas eksploatacji. W ten sposób powstają elementy stosowane np. w motoryzacji: skrzynie biegów, głowice, kadłuby silników, ale też przedmioty znane z użytku domowego: kaloryfery, piece, wyposażenie kuchenne: garnki, patelnie, brytfanny. Żeliwo nagrzewa się szybko i równomiernie, stąd jego zastosowanie w technologiach grzewczych i naczyniach. Z uwagi na wytrzymałość oraz odporność na korodowanie z żeliwa wykonuje się także elementy instalacji wodno-kanalizacyjnych: włazy, wpusty uliczne czy rury. Wysokiej jakości żeliwo wytwarza www.solidusodlewnia.pl.