Badania okresowe medycyny pracy: dla kogo obowiązkowe

Medycyna pracy obejmuje nie tylko badania wstępne, lecz także okresowe: jednorazowe ustalenie u pracownika braku przeciwwskazań do wykonywania na stanowisku czynności określonych przez pracodawcę nie jest wystarczające. Dla kogo obowiązkowe są badania okresowe u lekarza medycyny pracy?

Po co wykonywać badania okresowe?

Nawiązując z firmą umowę o pracę, pracownik zostaje skierowany na wstępne badanie lekarskie, nierzadko także na szkolenie BHP i kurs pierwszej pomocy, a na niektórych stanowiskach – również na badania konieczne do wydania książeczki do celów sanitarno-epidemiologicznych, jeśli jej nie posiada. Czy to wystarczy?

Tak, ale tylko na początek. Obowiązkiem przełożonego jest regularne kierowanie każdego pracownika do lekarza medycyny pracy na badania okresowe i kontrolne. Po co je wykonywać? Powód jest prosty: celem profilaktycznych badań okresowych jest sprawdzenie, czy od czasu badań poprzednich nic się nie zmieniło, a pracownik może kontynuować wykonywanie czynności na danym stanowisku bez ryzyka doznania uszczerbku na zdrowiu. Dobrym przykładem są badania okulistyczne u osób, które pracują przy komputerze: podczas wstępnego badania mogła nie zostać wykryta wada, a badanie okresowe może wykazać, że w międzyczasie się pojawiła i potrzebne są soczewki.

Jak często trzeba robić badania okresowe?

O to, jak często trzeba robić badania okresowe, zapytaliśmy lekarza medycyny pracy, który na co dzień przyjmuje pracowników w Niepublicznym Zakładzie Podstawowej i Specjalistycznej Opieki Zdrowotnej MEDAN w Jarocinie:

– Nie ma reguły co do częstotliwości powtarzania badań okresowych. Zależy to przede wszystkim od stanu zdrowia pracownika i warunków, w których pracuje. Naturalnie pracownik fizyczny musi poddawać się badaniom okresowym częściej niż osoba pracująca w biurze, ponieważ jest bardziej narażony na wypadki zagrażające zdrowiu. Ponadto w ustaleniu, jak często należy kierować pracownika do lekarza medycyny pracy, pomocne są wyniki badań wstępnych. Może się okazać, że stan zdrowia pracownika jest dobry, jednak istnieją podejrzenia, że w przyszłości może się pogorszyć.

Dowiedzieliśmy się także, że o terminie kolejnych badań zawsze decyduje lekarz medycyny pracy. I choć nie istnieje zasada regulująca częstotliwość powtarzania badań okresowych, to wiadomo, że nie mogą być one przeprowadzane rzadziej niż co pięć lat, zaś nie ma potrzeby wykonywania ich częściej niż co dwanaście miesięcy.

W jakich placówkach są przeprowadzane badania pracowników?

Wszystkie badania medycyny pracy przeprowadzane są na podstawie pisemnej umowy zawartej przez pracodawcę z podstawową jednostką służby medycyny pracy: reguluje to odpowiednia ustawa zawarta w DzU. Najlepiej wybrać taką przychodnię, która wykonuje specjalistyczne badania: okulistyczne, laryngologiczne, neurologiczne: dotyczy to przede wszystkim przełożonych zatrudniających choćby zawodowych kierowców czy pracowników fizycznych.

Przypominamy, że koszt wszystkich badań pracowników – wstępnych, okresowych, kontrolnych – zawsze ponosi pracodawca.