Technika badania metodą perymetrii

Badanie zwane perymetrią należy do podstawowych badań okulistycznych. Jest bezbolesne, nieinwazyjne i w pełni bezpieczne. Nie wymaga nawet zakraplania oczu środkiem rozszerzającym źrenice. Dzięki niemu lekarz jest jednak w stanie uzyskać wiele istotnych informacji na temat funkcjonowania narządu wzroku u danej osoby. Na czym dokładnie polega perymetria i jakie są wskazania do jej przeprowadzenia?

Bardziej swojsko brzmiącą nazwą perymetrii jest „badanie pola widzenia”. Polem widzenia określa się zaś zakres przestrzeni widziany bez konieczności wprawiania w ruch gałki ocznej. Jeśli w niektórych punktach tego pola widzenie jest zaburzone, może to oznaczać, że nie cały obszar siatkówki odbiera bodźce wzrokowe, że zakłócone zostało funkcjonowanie płatów potylicznych kory mózgowej lub że mamy do czynienia z problemem w przewodnictwie nerwu wzrokowego.

Wskazania

Perymetria pozwala więc wykryć ewentualne nieprawidłowości występujące na którymś z tych obszarów. Mogą one zachodzić w przebiegu jaskry, schorzeń siatkówki (np. w jej odwarstwieniu czy zwyrodnieniu plamki żółtej, AMD), przy nadciśnieniu tętniczym lub chorobach neurologicznych (w tym przy guzach wewnątrzczaszkowych). Badanie przeprowadza się zatem w podejrzeniu któregoś z tych problemów, a także w celu monitorowania postępów trwającego leczenia. Wskazaniem mogą być też np. przewlekłe bóle głowy o nieustalonej przyczynie. Należy mieć tylko na względzie, że wyników perymetrii nie można interpretować w oderwaniu od innych badań, mierzących np. ostrość widzenia czy oceniających wygląd tarczy nerwu wzrokowego.

Przebieg badania

W trakcie badania pacjent siedzi nieruchomo, umieściwszy brodę i czoło na specjalnych podpórkach. Przed nim znajduje się aparat zwany perymetrem lub polomierzem. Osoba badana patrzy wprost przed siebie (to ważne!), najpierw jednym, a potem drugim okiem – przez mniej więcej 10 minut każdym. W tym czasie na ekranie urządzenia pojawiają się świetlne punkty o różnym stopniu natężenia i różnym umiejscowieniu. Zadaniem pacjenta jest sygnalizowanie (słowne lub przez naciśnięcie przycisku), gdy zauważy on taki punkt. Punkty mogą pojawiać się i znikać (perymetria statyczna) lub poruszać się po polu widzenia (perymetria kinetyczna).

Wyniki

Na tej podstawie tworzona jest graficzna mapa pola widzenia, gdzie w różnych odcieniach szarości zaznacza się punkty, na które badany zareagował lub których pojawienie się przeoczył (kolor czarny oznacza np. całkowity ubytek w polu widzenia, co można też zapisać liczbowo, jako 0 decybeli). Najnowocześniejsze urządzenia do perymetrii komputerowej – stosowane chociażby w Specjalistycznym Ośrodku Okulistycznym we Wrocławiu – pozwalają uzyskać bardzo dokładne wyniki, które mogą zostać przedstawione zarówno w formie map, jak i wykresów czy nawet trójwymiarowej, animowanej grafiki.

Inne ważne informacje

Do badania nie trzeba jakoś szczególnie się przygotowywać. Warto natomiast stawić się na nie wypoczętym, jako że wymaga ono dużego skupienia przez dłuższy czas. Z tego samego powodu wiele osób określa perymetrię jako dosyć męczącą. Poza tym jednak nie wiąże się ona dla pacjenta z żadnymi niedogodnościami. Wspomniane punkty świetlne pojawiają się w odległości mniej więcej 30 cm od jego oczu, dlatego jeśli ktoś jest dalekowidzem, na badanie powinien zabrać okulary do czytania. Przyjmuje się, że dopiero drugie lub trzecie powtórzenie perymetrii – kiedy badany już nauczyć się prawidłowo reagować na dostrzegany sygnał – przynosi wiarygodny rezultat. Siłą rzeczy uzyskanie tego ostatniego może być utrudnione w przypadku dzieci, osób starszych z zaburzeniami orientacji czy u osób z niedostatkami intelektualnymi, ponieważ niemożność skupienia się na badaniu lub współpracy z badanym są w stanie zafałszować uzyskane wyniki.