Rola badań USG w okresie ciąży

Badanie z wykorzystaniem ultradźwięków – inaczej badanie ultrasonograficzne lub krócej: USG – to jedna z podstawowych procedur obowiązujących kobiety w ciąży. Umożliwia bowiem dokonanie niezwykle precyzyjnej oceny prawidłowości rozwoju nienarodzonego dziecka i podjęcie stosownych kroków w przypadku wystąpienia jakichkolwiek problemów. USG jest przy tym bezbolesne i w pełni bezpieczne, można więc wykonywać je wielokrotnie.

I tak właśnie się dzieje. Minimum to 3-5 razy w ciągu całej ciąży, o ile tylko przyszła mama jest zdrowa, czuje się dobrze, a i w jej brzuchu wszystko w porządku. Częściej badanie ultrasonograficzne wykonuje się wówczas, gdy do czynienia mamy z ciążą bliźniaczą lub ciążą zwiększonego ryzyka z innego powodu. Dokładną liczbę „powtórek” ustala lekarz prowadzący w zależności od konkretnej sytuacji.

W dobrym czasie

Nieco mniejsza dowolność dotyczy terminów, w jakich najlepiej jest wykonywać USG. Pewne cechy rozwoju płodu w niektórych momentach są bowiem zarysowane nieco wyraźniej niż w innych. Np. wskazanie przewidywanego terminu rozwiązania jest znacznie łatwiejsze przed 14. niż przed 28. tygodniem ciąży. W pierwszym przypadku margines błędu wynosi zaledwie 2-5 dni, podczas gdy w drugim rozrasta się on nawet do 3 tygodni! Pierwsze USG w ciąży powinno zostać wykonane najpóźniej między 11. a 14. tygodniem, kiedy to wykryć da się niektóre zaburzenia genetyczne (np. zespół Downa), a także potencjalne wady w funkcjonowaniu serca dziecka. Jego bicie można „usłyszeć” dzięki ultrasonografowi zresztą już wcześniej, bo między 6. a 8. tygodniem ciąży, co często pozwala też na określenie, czy ciąża ta jest mnoga. Badanie na tym jej etapie wykonuje się ponadto w celu oceny prawidłowego zagnieżdżenia się zarodka w macicy tudzież wykluczenia ciąży pozamacicznej.

Dalsze terminy

Czas między 18. i 23. tygodniem to pora na kolejną ocenę rozwoju malucha, a zwłaszcza jego narządów wewnętrznych – i ustalenie płci. W tym momencie jest już ono możliwe, pod warunkiem, że pozwala na nie ułożenie dziecka w brzuchu mamy. Kontrola tego ułożenia jest też kluczowa po 30. tygodniu, kiedy to badanie USG pozwala odpowiednio przygotować się do porodu. Szczególną wagę przykłada się wtedy nie tylko do mającego przyjść na świat małego człowieka, ale też do stanu łożyska i płynu owodniowego. Jak dowiadujemy się w białostockim gabinecie ginekologiczno-położniczym dr Anny Kluz-Kowal, niekiedy konieczne okazuje się przeprowadzenie badania dodatkowego, gdy maluch nie spieszy się z wyjściem na zewnątrz. Dowiemy się wówczas, czy trzeba mu w tym pomóc, np. wykonując cesarskie cięcie.