Z jakich pomocy korzystają na co dzień osoby głuchonieme?

Osoby głuchonieme wyglądają tak samo, jak każdy inny człowiek. Ich niepełnosprawność nie jest widoczna na pierwszy rzut oka, co nie oznacza, że nie ogranicza i nie utrudnia ona ich codziennego funkcjonowania w społeczeństwie. Statystyki pokazują, że aktualnie w Polsce żyje kilka milionów osób z uszkodzonym słuchem, a aż 50 tysięcy spośród nich to osoby całkowicie niesłyszące. Obecnie są dla nich dostępne różne pomoce np. aparaty słuchowe, dzięki którym mogą porozumiewać się z innymi ludźmi.

Z jakimi problemami zmagają się w swoim codziennym życiu osoby głuchonieme?

Do rozwoju tej niepełnosprawności dochodzi przede wszystkim u dzieci, które z powodu uwarunkowań genetycznych rodzą się z dysfunkcjami słuchu. U maluchów mających duże ubytki słuchu dochodzi w naturalny sposób do zaburzenia rozwoju mowy. Przez to, że nie słyszą mowy, nie mogą jej naśladować – proces mówienia odbierają jedynie bodźcami wzrokowymi, widząc, jak osoba mówiąca porusza ustami. Niezwykle pomocne jest jak najszybsze rozpoczęcie uczenia takich dzieci języka migowego, który umożliwi im sprawne komunikowanie się z innymi ludźmi. Doskonałe warunki do nauki i rozwoju dzieci głuchoniemych stwarza Instytut Głuchoniemych w Warszawie oferujący edukację na wszystkich poziomach nauczania.

Dla głuchoniemych problemem może być zrozumienie niektórych pojęć abstrakcyjnych, jakimi posługujemy się w naszym języku mówionym. Dobrym przykładem może być stwierdzenie, że dzwon bije. Osoba, która nigdy nie słyszała odgłosu bijącego dzwona, nie kojarzy tego z biciem, które rozumie tylko w znaczeniu przemocy fizycznej.

Osoby głuchonieme mają utrudnioną komunikację z otoczeniem. Rozumieją mowę mówioną i odczytują ją z ruchu ust, jednak jest to bardzo trudne zadanie wymagające biegłej znajomości języka polskiego oraz zachowania odpowiednich warunków zewnętrznych. Przez to, że nie uczestniczą aktywnie w codziennej werbalnej komunikacji językowej, mogą mieć również stosunkowo niewielki zasób słownictwa.

Jakie pomoce są dostępne dla osób głuchoniemych?

Osoby głuchonieme mają w dzisiejszym świecie wiele pomocy technicznych, które zdecydowanie ułatwiają im komunikowanie się z otoczeniem. Do takich pomocy zaliczamy między innymi:

• indywidualne aparaty słuchowe, czyli zminiaturyzowane wzmacniacze elektroakustyczne, które umieszcza się za uchem albo w małżowinie usznej,

• urządzenia elektroakustyczne, które przenoszą sygnały akustyczne za pośrednictwem fal radiowych lub promieni podczerwonych, dzięki ich współpracy z indywidualnymi aparatami słuchowymi ułatwiony jest odbiór dźwięków dochodzących z dużych odległości,

• telefony wyposażone we wzmacniacze lub cewki indukcyjne w słuchawce (umożliwiają one odbieranie rozmów za pomocą aparatu słuchowego),

• wzmacniacze do telefonów znajdujące się w miejscach użyteczności publicznej,

• indywidualne urządzenia elektroakustyczne, które przybliżają dźwięki dochodzące z większej odległości,

• implanty ślimakowe, które przekazują przetworzone impulsy dźwiękowe bezpośrednio do ucha wewnętrznego,

• komunikacja poprzez SMSy,

• komunikatory internetowe, dzięki którym można porozumiewać się za pomocą pisma,

• łączność za pośrednictwem kamery oraz urządzenia przeznaczone do łączności wizualnej na odległość,

• sygnalizatory optyczne do telefonów,

• telewizory z teletekstem,

• urządzenia zmieniające dźwięk na sygnał świetlny.

Ważnym krokiem na drodze do włączenia w życie społeczne osób głuchoniemych było uchwalenie ustawy o języku migowym i innych formach komunikowania się z dnia 19 sierpnia 2011 roku. Jej głównym zadaniem jest zapewnienie odpowiedniego poziomu wsparcia osobom z dysfunkcją słuchu, dzięki czemu możliwe będzie pokonanie barier w komunikowaniu się z instytucjami publicznymi, służbami ratowniczo-interwencyjnymi oraz zakładami opieki zdrowotnej. Według niej osoby głuchonieme mają prawo do porozumiewania się za pomocą wybranych przez siebie metod komunikacji niewerbalnej.

Niezwykle istotnym obszarem mającym na celu ułatwienie codziennego funkcjonowania w społeczeństwie osobom głuchoniemym jest także edukacja w specjalistycznych placówkach oraz możliwość uczenia się w polskim języku migowym. Ważna jest też możliwość podjęcia nauki języka polskiego jako drugiego języka. Szkoły dla głuchoniemych to idealne miejsca dla wszystkich dzieci, które mają problemy ze słuchem. W takich placówkach uczniowie mają szansę opanować język migowy, który ułatwi im późniejsze funkcjonowanie w codziennym życiu.