Kryteria wyboru domu seniora - co wziąć pod uwagę?

Wybór domu seniora dla bliskiej osoby to bardzo ważna decyzja, która wymaga racjonalnego przemyślenia i dopasowania do potrzeb rodziny. Przed podpisaniem umowy warto sprawdzić podstawowe elementy mające wpływ na komfort, bezpieczeństwo, jakość usług, a ostateczną decyzję podjąć w porozumieniu z osobą starszą. Wątpliwości najlepiej rozstrzygnąć wizytując kilka ośrodków  i rozmawiając z personelem, a nawet umawiając się na pobyt próbny.

W Polsce w 2020 r. funkcjonowało ponad 700 prywatnych ośrodków opieki nad osobami starszymi. Stanowi to już prawie 60 proc. wszystkich domów seniora w naszym kraju, a ich udział w rynku usług dla osób w jesieni życia z roku na rok rośnie. Jest to efekt stałego trendu w polskim społeczeństwie w ostatnich latach – coraz większą część naszej populacji stanowią osoby starsze, które wymagają codziennego wsparcia lub nawet stałej opieki dla zapewnienia im godnego życia. Na ten proces nakłada się także zmiana postaw w społeczeństwie – do niedawna niewiele osób z powodów emocjonalnych decydowało się na umieszczenie swoich bliskich w tego typu placówkach. Obecnie coraz więcej rodzin traktuje taki krok w sposób naturalny i uważa to za korzystne rozwiązanie dla bliskich w podeszłym wieku.

– Na naszych oczach zmieniają się postawy wobec zagadnień związanych ze starością, opieką nad bliskimi czy obowiązków rodzinnych – mówi specjalista z prywatnego Domu Seniora „Leśne Wrota” w Kostkowie w okolicach Gdańska. – Dziś coraz większa część seniorów sama chce przenieść się do ośrodków prowadzonych przez profesjonalny personel. Wielu z nich nie traktuje już tego rozwiązania, jakby to było odtrącenie przez najbliższych, a raczej jest to dla nich sposób na godne spędzenie jesieni życia. Korzyści z takiego wyboru odkrywa coraz więcej rodzin.

Jednak przeprowadzka do domu seniora wymaga gruntownego przemyślenia sprawy, omówienia w gronie rodziny, a na koniec wyboru najlepszego ośrodka dla osoby bliskiej. Choć ostatnia z tych decyzji wydaje się najłatwiejsza do realizacji ze względu na bogatą ofertę prywatnych placówek opiekuńczych, to warto na nią poświęcić dużo uwagi.

Opłaty i położenie ośrodka opieki

Dla wielu rodzin podstawowym kryterium wyboru jest opłata za miesięczny koszt pobytu w domu seniora. Ceny wahają się od 2,5 do 15 tys. zł, ale te z górnego pułapu to propozycje dla osób o bardzo wysokim statusie materialnym. Najczęściej opłaty mieszczą się w przedziale 3-4 tys. zł miesięcznie i zależą m.in. od standardu wybranego pokoju. Prawie wszystkie ośrodki oferują sypialnie 1-, 2- lub 3-osobowe, gdzie koszt samodzielnego miejsca jest oczywiście najwyższy. Zaznaczyć trzeba przy tym, że dla wielu seniorów lepszym rozwiązaniem jest zamieszkanie w towarzystwie – ułatwia to kontakty, a nawet zawieranie przyjaźni, pomaga przełamywać bariery.

Drugim ważnym kryterium wyboru jest lokalizacja ośrodka. Z reguły najlepszym rozwiązaniem jest zdecydowanie się na placówkę położoną w najbliższym sąsiedztwie rodziny. Ułatwia to kontakty i częste wizyty, a utrzymanie więzi rodzinnych jest bardzo ważne dla osób starszych. Czasem jednak mimo to seniorzy wolą zamieszkać w domu położonym w ładnej okolicy, oddalonym od miejskiego zgiełku albo w ośrodku, w którym przebywają już znajomi. Wszystkie te argumenty należy rozważyć przed podjęciem decyzji o podpisaniu umowy, a najlepsze rozwiązanie zależy zawsze od indywidualnych preferencji. Bez względu jednak, które argumenty przeważą, wizytując placówkę należy zwrócić uwagę, czy przygotowano w niej dobre warunki do podejmowania gości i czy nie ma jakiś ograniczeń związanych z wizytami bliskich.

Opieka pielęgniarska i medyczna

Placówki są zobowiązane do zapewnienia troskliwej opieki i fachowego wsparcia medycznego. Rozważając wybór ośrodka warto przekonać się, jak każdy z rozważanych ośrodków realizuje te zadania. Wiele można dowiedzieć się z internetu i rozmawiając bezpośrednio z reprezentantem placówki, ale najlepiej sprawdzić to na własne oczy.

Nawet seniorzy, którzy radzą sobie samodzielnie, powinni liczyć na opiekę przez cały dzień. W profesjonalnym zespole powinny znajdować się osoby z zawodowym przygotowaniem pielęgniarskim, które będą w stanie udzielać wsparcia medycznego według zaleceń lekarzy – pilnować kuracji, przestrzegać podawania leków, kontrolować stan zdrowia. Wielu podopiecznych wymaga także pomocy przy ćwiczeniach ruchowych czy pomocy w stymulowaniu mięśni. Dotyczy to zwłaszcza osób poruszających się na wózkach czy unieruchomionych w łóżkach. Dlatego dobrze jeśli niektórzy członkowie personelu mają kompetencje związane z rehabilitacją. Jeśli nie ma takich osób w stałym zespole, to ośrodek powinien zapewnić dostęp specjalistów z zewnątrz. Należy pamiętać jednak, że tego typu usługi mogą wymagać dodatkowych opłat. Personel z wyszkoleniem pielęgniarskim powinien pełnić także dyżury nocne na wypadek konieczności udzielenia nagłej pomocy.

Niektóre ośrodki zatrudniają także lekarzy, ale większość blisko z nimi współpracuje. Warto sprawdzić jak często odwiedzają oni podopiecznych i czy są łatwo dostępni? Domy seniora powinny także umożliwić podopiecznym kontakty z najbliższą przychodnią lekarską oraz wizyty u specjalistów. Dobrze świadczy o placówce, jeśli współpracuje z psychologiem – problemy psychiczne dotyczą bardzo wielu osób starszych i opieka nad seniorami w tej sferze jest szczególnie cenna.

Codzienna aktywność seniorów

Ośrodki spokojnej starości to także miejsca, w których seniorzy powinni czuć się dobrze, miło spędzać czas i realizować swoje potrzeby. Dlatego oceniając placówki należy szczególną uwagę zwrócić na proponowane formy aktywności dla podopiecznych.

Ważne są propozycje spędzania czasu – zwłaszcza zajęcia grupowe. Możliwości jest bez liku: warsztaty zajęciowe, ćwiczenia i spacery, występy. Miłym zwyczajem jest świętowanie jubileuszy, wspólne spędzanie świąt czy organizowanie zabaw. Dla wielu podopiecznych niezwykle istotne są także sprawy związane z religią i utrzymywanie kontaktów z duchownymi oraz uczestnictwo we mszach.

Równie ważne jest zapewnienie warunków do samodzielnej aktywności seniorów. Dobrą stroną może być zagospodarowany teren wokół ośrodka, po którym można bezpiecznie spacerować lub wypoczywać np. na ławeczkach. Osoby starsze cenią sobie np. możliwość uprawiania ogródka, opiekowania się zwierzętami domowymi czy chociażby dbania o rośliny doniczkowe. Pod względem spełniania tego typu potrzeb prywatne domy seniora potrafią być bardzo kreatywne, warto więc sprawdzić również tę stronę ich funkcjonowania.