Kompensatory i ich rola w przemyśle

Kompensatory służą do kompensacji przemieszczeń i drgań w instalacjach przesyłowych. W przemyśle kompensatory stosowane są przede wszystkim w połączeniach elastycznych występujących na rurociągach, kanałach spalin i innych instalacjach o podobnej strukturze. Przyjrzyjmy się bliżej tym stosunkowo niewielkim, ale bardzo istotnym elementom armatury przemysłowej.

Kompensatory przemysłowe wykonuje się z rozmaitych materiałów, w zależności od przeznaczenia instalacji. Inne rozwiązania sprawdzą się w rurociągach transportujących neutralne gazy, zaś inne w mocno agresywnym środowisku chemicznym – wyjaśnia nasz rozmówca z przedsiębiorstwa Europolit, już od ponad 20 lat zajmującego się produkcją i dystrybucją kompensatorów.

Kompensatory gumowe

Kompensatory gumowe służą do tłumienia drgań i kompensacji skręceń oraz przesunięć w rozmaitych instalacjach przesyłowych, w których medium mogą być zarówno substancje ciekłe, jak i gazowe. Elementy wykonane z gumy EPDM doskonale radzą sobie m.in. w systemach wentylacji, instalacjach wodnych i centralnego ogrzewania. Z kolei przy pracy w oleju i substancjach mocno zaolejonych, doskonale radzą sobie kompensatory z gumy NBR. Takie elementy są niezbędnym wyposażeniem instalacji wykorzystywanych w petrochemii. Mieszek kompensatorów gumowych charakteryzuje się bardzo dobrą odpornością chemiczną i termiczną, a oploty nylonowe podnoszą jego wytrzymałość fizyczną. Przy pracy w podciśnieniu warto stosować kompensatory z dodatkowym wzmocnieniem w formie stalowego pierścienia.

Kompensatory tkaninowe

W instalacjach obsługujących media gazowe, w tym także gorące i chemicznie agresywne (np. kanały spalin, kanały gorącego powietrza), najczęściej stosowane są kompensatory tkaninowe typu EKT. Do ich produkcji wykorzystuje się kilka rodzajów tkanin technicznych, które zawsze muszą być dopasowane pod kątem wymagań konkretnego rurociągu. Standardowe kompensatory tkaninowe zbudowane są z kilku warstw różnych tkanin, połączonych ze sobą specjalnymi nićmi, najczęściej z dodatkowym wzmocnieniem z włókien stalowych. Gazoszczelne warstwy kompensatora są łączone w procesach klejenia, zgrzewania lub wulkanizowane. Do materiałów najczęściej wykorzystywanych przy produkcji kompensatorów tkaninowych zaliczamy tkaniny szklane: surowe, silikonowe lub aluminizowane, tkaniny krzemowe, ceramiczne i aramidowe, a także włókniny izolacyjne i stalowe siatki. W przypadku kompensatorów przeznaczonych do pracy w agresywnym środowisku, dodatkowo stosuje się warstwę folii PTFE albo tkaniny powlekane gumą FKM, które w pełni eliminują ryzyko przedostawania się gazów na zewnątrz rękawa. Do najważniejszych właściwości kompensatorów tkaninowych należy zaliczyć odporność na media gazowe, możliwość stosowania w szerokim zakresie ciśnień i temperatur oraz montażu na kanałach o przekrojach różnokształtnych. Wielowarstwowa konstrukcja zapewnia wysoką wytrzymałość, a możliwość indywidualnego projektowania jest gwarancją doboru najlepszych rozwiązań dla konkretnych zastosowań. Kompensatory tkaninowe typu EKT znajdują szerokie zastosowanie w energetyce, m.in. w elektrowniach zasilanych kotłami olejowymi, gazowymi i na paliwa stałe. Wykorzystuje się je w instalacjach odsiarczania spalin, zakładach chemicznych, hutach, spalarniach odpadów, a także w instalacjach wentylacyjnych, lakierniczych i suszarniczych oraz odpylających i filtracyjnych.