Rodzaje ran przewlekłych

W wielu sytuacjach nasze ciało narażone jest na różnego rodzaju obrażenia. Zwykła nieuwaga może doprowadzić do tego, że nasza skóra oraz tkanki głębokie doświadczą ran. Jeśli organizm jest zdrowy, a zastosowane środki leczenia prawidłowe, rana goi się bez większych problemów i już po kilku tygodniach jedynym śladem po niej są blizny. Zdarza się jednak, że proces gojenia trwa znacznie dłużej. W takich przypadkach mówimy o ranach przewlekłych.

Czym jest rana przewlekła?

O ranach, które powstają nagle – np. w wyniku wypadku, który prowadzi do przerwania ciągłości tkanek – mówimy, że są ranami ostrymi. Nasz organizm naturalnie dysponuje pewnymi mechanizmami, które pozwalają sobie poradzić z takimi sytuacjami – naprawa uszkodzenia ciała zaczyna się właściwie od razu po powstaniu rany. Proces ten trwa zazwyczaj kilka tygodni. W przypadku ran przewlekłych sytuacjach wygląda nieco inaczej:

- Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na fakt, że rany przewlekłe zazwyczaj powstają na skutek nie fizycznego uszkodzenia ciała, lecz chorób, na które cierpi pacjent, np. cukrzycy lub niewydolności żylnej – mówi przedstawiciel kliniki Leczenie Ran Przewlekłych w Gdańsku – Charakterystyczne jest również to, że proces gojenia trwa nie tygodnie, ale nawet miesiące i lata. Zdarza się, że rany takie nie leczą się nigdy i towarzyszą pacjentowi do końca jego życia, przyczyniając się tym samym do poważnego cierpienia i dyskomfortu, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Diagnostyka ran przewlekłych jest bardzo niejednoznaczna, przyjmuje się jednak, że jeśli po trzech tygodniach od momentu jej powstania nie widać poprawy, rana taka może zostać uznana za przewlekłą. Zgodnie z takim założeniem również rany ostre mogą zostać uznane za przewlekłe, jeśli np. dojdzie do zaniedbania w kwestii leczenia.

Rodzaje ran przewlekłych

W zależności od tego, na jakie choroby cierpi pacjent, wyróżnić możemy kilka rodzajów ran przewlekłych, między innymi:

• Odleżyny – powstają w wyniku miejscowego niedokrwienia tkanek, spowodowanego zbyt długim uciskiem na naczynia krwionośne. Powstają one zazwyczaj u pacjentów, którzy ze względu na swój stan zdrowia są przez dłuższy czas unieruchomieni w łóżku. Najczęściej stosowaną metodą klasyfikowania odleżyn jest zaproponowana przez European Pressure Ulcer Advisory Panel (EPUAP) oraz American National Pressure Ulcer Advisory Panel. Wymienia ona cztery poziomy odleżyn – od stopnia I, oznaczającego niebielejące zaczerwienienie skóry do stopnia IV, oznaczającego całkowitą utratę skóry.
• Owrzodzenia żylne – w nawet 90% przypadków spowodowane są niewydolnością żylną. Tego typu rany powstają najczęściej na goleniach oraz na kostce przyśrodkowej, cierpią na nie zazwyczaj osoby starsze.
• Owrzodzenie tętnicze – są objawem niewydolności tętniczej, czyli zwężenia tętnic. Często rany tego typu rozwijają się w obrębie małego zranienia, które nie goi się prawidłowo i ulega infekcji. Owrzodzenia tętnicze powstają rzadziej niż żylne, stanowią jedynie 10% przypadków – jednocześnie jednak są groźniejsze, mogą skończyć się nawet amputacją.
• Owrzodzenie stopy cukrzycowej – jest jednym z objawów tak zwanego zespołu stopy cukrzycowej, do którego dochodzi w wyniku choroby cukrzycowej. Do rozwoju owrzodzenia dochodzi w wyniku uszkodzenia nerwów sensorycznych, motorycznych oraz autonomicznych. Brak leczenia tego typu ran może skutkować nawet koniecznością amputacji stóp.