Jak wybrać oświetlenie do akwarium?

Oświetlenie akwarium jest nie tylko elementem dekoracyjnym. Jego głównym zadaniem jest dostarczenie roślinom znajdującym się wewnątrz zbiornika dostatecznej ilości światła niezbędnego do procesu fotosyntezy, czyli przemiany materii nieorganicznej w związki organiczne. Prawidłowo zachodząca fotosynteza ma również wpływ na jakość życia ryb i innych zwierząt zamieszkujących akwarium, gdyż prowadzi ona do zmniejszenia stężenia dwutlenku węgla w wodzie i wzrostu ilości tlenu. Oto kilka rzeczy, o których należy pamiętać dobierając oświetlenie do domowego akwarium.

Dlaczego potrzebne jest sztuczne oświetlenie akwarium?

Rośliny wodne w akwarium zwykle nie otrzymują dostatecznej ilości promieniowania słonecznego, które w naturze jest głównym źródłem światła do procesu fotosyntezy. Dzieje się tak dlatego, że promieniowanie słoneczne dostaje się do wnętrza pomieszczeń przez pewien dość ograniczony okres czasu każdego dnia, ponadto jest zatrzymywane i rozpraszane przez szyby okien, zasłony, a także ścianki akwarium i znajdującą się wewnątrz niego wodę. Dlatego konieczne jest zamontowanie oświetlenia sztucznego, które zastąpi słońce.

Czy każde źródło światła może zastąpić promieniowanie słoneczne?

Odpowiedź na powyższe pytanie brzmi: nie. Aby sztuczne oświetlenie mogło służyć fotosyntezie, musi po pierwsze emitować światło o odpowiedniej długości fal, a po drugie dysponować odpowiednią mocą. Warunków tych nie spełniają zwykłe żarówki, których używamy do oświetlania domu. Najczęściej do oświetlenia akwariów wykorzystywane są świetlówki, jednak bardziej zaawansowani miłośnicy akwarystyki korzystają również z droższych i bardziej wydajnych lamp LED i lamp HQI. Szeroki ich wybór znajdziemy w ofercie firmy AQUA-LIGHT, sprzedającej lampy takich producentów jak Aqua Medic, Sylvania, ATI, NARVA, BLV, , Osram czy Hagen.

Na co zwrócić uwagę przy zakupie oświetlenia?

Jak zostało wspomniane, oświetlenie do akwarium powinno posiadać odpowiednią moc, ta zaś powinna być uzależniona od ilości wody, znajdującej się w zbiorniku, a także gatunków roślin, ryb i innych zwierząt zamieszkujących w akwarium. Przyjmuje się, że wartość mocy w mniej wymagających akwariach powinna wynosić około 0,5W na jeden litr wody.  Dla przykładu: w akwarium o pojemności 25 litrów z małowymagjącymi roślinami łączna moc oświetlenia powinna wynosić  co najmniej 12W. W przypadku, gdy w zbiorniku znajduje się więcej roślin, które wymagają większego doświetlenia, zalecane jest stosowanie przelicznika 1W na 1 litr wody. W takim przypadku do oświetlenia akwarium o tej samej pojemności  konieczne będzie zastosowanie lamp o łącznej mocy 25W. Należy jednak pamiętać, by nie montować w  pokrywie akwarium świetlówek lub lamp o mocy wyższej, niż zalecana przez producenta pokrywy – możemy w ten sposób doprowadzić do jej stopienia. Kolejny czynnikiem, na który powinniśmy zwrócić uwagę, jest temperatura barwowa światła  emitowanego przez zainstalowane źródła światła (lampy). Wyrażana jest ona w Kelwinach (K). Zakres temperatury barwowej jest niezmiernie ważny dla zachodzenia procesu fotosyntezy – światło słoneczne w ciągu dnia (nie licząc wschodów i zachodów) posiada temperaturę w zakresie od 5500K do 6500K. Z tego powodu nasze rośliny będą najlepiej czuły się przy oświetleniu o tej samej  lub zbliżonej barwie. Ze względów estetycznych warto również zwrócić uwagę na  stopień odwzorowania kolorów, wyrażany przez współczynnik Ra (inaczej CRI). Światło słoneczne w ciągu dnia ma wartość Ra=100 – aby uzyskać jak najładniejszy efekt, powinniśmy wybierać  źródła światła o współczynniku Ra od 80 do 100.