Historia bożonarodzeniowego drzewka

Ubieranie bożonarodzeniowej choinki jest zdecydowanie najbardziej rozpowszechnionym elementem tradycji obchodzenia świąt. Nikt przecież nie wyobraża sobie tego, żeby móc zasiąść do wigilijnej kolacji, jeżeli nie ma ubranej choinki. Tradycja choinki bożonarodzeniowej jest tak silnie w nas ukorzeniona, że nikt już nawet się nie zastanawia, jaka jest jej historia. A jest ona naprawdę ciekawa.

Początki ubierania choinki na święta

Bożonarodzeniowe drzewko jest dziś prawdziwym symbolem świąt, buduje odpowiednią atmosferę oraz wprowadza wszystkich w świąteczny nastrój. Tymczasem niewielu z nas zdaje sobie sprawę z tego, że jest to tradycja stosunkowo młoda. W naszym kraju pierwsze bożonarodzeniowe drzewka były bowiem ubierane dopiero na przełomie XVIII i XIX wieku. Zwyczaj ten przywieźli do Polski w trakcie zaborów Niemcy, którzy ubierali choinki mniej więcej od początku XVI wieku. To właśnie nasi dzisiejsi zachodni sąsiedzi zapoczątkowali ten zwyczaj. Jego początki jednak były bardzo ciężkie. Przede wszystkim dlatego, że ozdabianie zielonych drzewek było tradycją, która narodziła się wiele wieków wcześniej u pogan, którzy traktowali ją jako swojego rodzaju magiczny talizman, mający zapewnić domownikom zdrowie, szczęście, dostatek i bezpieczeństwo. Wybrali oni drzewko iglaste, ponieważ według ludowych wierzeń było ono symbolem życia. Jako zwyczaj pogański, ubieranie choinki nie mogło być od razu zaaprobowane przez Kościół. Przetrwał tylko dzięki temu, że był popularyzowany przez Marcina Lutra na terenach, na których przeważali mieszkańcy wyznania protestanckiego.

Choinka bożonarodzeniowa w Polsce

Na terenie Polski zwyczaj ubierania choinki bożonarodzeniowej przyjmował się stosunkowo wolno. Na początku praktykowali go niemal wyłącznie mieszkańcy większych miast, a na terenach południowych, choinki zaczęto ubierać dopiero po zakończeniu… II Wojny Światowej. W trakcie gdy w miastach drzewka bożonarodzeniowe były już normą, na wsiach przez jeszcze długi czas dominowały ludowe zwyczaje, polegające na przyozdabianiu wieszanych na suficie gałązek jodłowych. Były to tzw. podłaźniczki. Z czasem jednak i tam zastąpiono je choinkami, natomiast zamiast jodłowych gałązek zaczęto wieszać jemiołę.

Historia sztucznych choinek

Według przyjętej tradycji, świątecznym drzewkiem powinna być jodła lub sosna. Praktycznie do końca XIX wieku stosowano wyłącznie żywe drzewka, jednak około 1860 roku, w związku z bardzo dużym przetrzebianiem lasów w okresie świąt, w Niemczech wprowadzono zakaz posiadania w domu więcej niż jednego drzewka świątecznego. Bardzo szybko, bo już 20 lat później wymyślono więc pierwsze choinki sztuczne. Pierwsze modele nie były zbyt ładne. Składały się z drewnianego stelaża oraz z barwionych na zielono gęsich piór. Znaczny postęp w tej dziedzinie nastąpił dopiero w wieku XX, kiedy do ich wyrobu zaczęto stosować także inne materiały, m.in. aluminium czy zwierzęce włosie. Największą rewolucją okazały się jednak choinki wykonane z PVC, ponieważ najlepiej oddawały wygląd prawdziwych żywych drzewek. W XXI wieku wysokiej jakości sztuczne choinki są już praktycznie nie do odróżnienia od tych żywych. Mają odpowiednie zagęszczenie oraz wielkość igieł i przypominają wybrane gatunki prawdziwych drzewek iglastych. Jednym z głównych producentów sztucznych choinek w Polsce jest firma Virpol, która posiada w swojej ofercie m.in. drzewka wyglądające, jak jodły, świerki czy sosny.