Alimenty na dziecko. Kiedy i komu przysługują?

Wychowanie dziecka to wiele obowiązków łączących się z koniecznością zapewnienia odpowiednich warunków materialnych, troską o rozwój intelektualny i moralny, a także wsparciem emocjonalnym i pełnym uczestniczeniem w życiu dziecka. Zapewnianie środków na utrzymanie w postaci alimentów na dziecko jest jednym ze sposobów, za których sprawą obowiązujący system prawny reguluje relacje między dziećmi i ich rodzicami.

Obowiązek alimentacyjny

Kodeks rodzinny jasno określa, że rodzice są zobowiązani do zaspakajania uzasadnionych potrzeb materialnych swego dziecka. Konieczność ta nie ma związku z relacjami panującymi między rodzicami, faktem zawarcia przez nich związku małżeńskiego czy nawet kwestią wspólnego zamieszkiwania. Zgodnie z przepisami każde z rodziców musi łożyć na utrzymanie dziecka. W wielu przypadkach kwestie te nie wymagają dodatkowych zabiegów prawnych, ponieważ rodzice solidarnie ponoszą ciężary związane z dostarczaniem wszystkiego, co niezbędne do prawidłowego rozwoju ich dziecka. Zdarzają się jednak sytuacje sporne lub takie, gdy jedno z rodziców pragnie formalnego zabezpieczenia prawa dziecka do otrzymywania wsparcia materialnego od drugiego z rodziców. Najlepszym wyjściem jest wówczas wystąpienie o alimenty.

O alimenty na dziecko może wystąpić rodzic, z którym zamieszkuje dziecko. Nie ma przy tym znaczenia, czy rodzice są małżeństwem, mają orzeczony rozwód lub separację czy też nigdy nie zawarli takiego związku. Alimenty na dziecko mogą przysługiwać nawet w sytuacji, gdy rodzice zamieszkują wspólnie – tłumaczy prawnik z Kancelarii Adwokackiej Zdanowicz. Z pozwem o przyznanie alimentów może też wystąpić dziecko wobec obojga rodziców lub jednego z nich, nawet wówczas, gdy jest już pełnoletnie. Wiąże się to jednak z dodatkowymi warunkami. – dodaje.

W jakich okolicznościach można uzyskać alimenty?

Przyznanie alimentów nie jest uzależnione od sytuacji materialnej rodzica, który o nie występuje, choć jego możliwości zarobkowania mogą wpływać na kwotę, jaką może uzyskać na mocy zawartej ugody lub orzeczenia sądu. Co do zasady alimenty na dziecko  mają służyć zaspakajaniu potrzeb dziecka i dawać mu możliwość życia na takim samym poziomie jak rodzic. Jednocześnie sąd może uwzględnić także pozew skierowany przez bardziej zamożnego z rodziców lub tego, który ma większe dochody, ponieważ konieczność utrzymywania dziecka spoczywa na każdym z rodziców.

Alimenty są przyznawane bez określonego terminu wygaśnięcia. Dziecko może je otrzymywać aż do momentu, kiedy uzyska zdolność do samodzielnego utrzymania się. Zwykle pobiera więc alimenty aż do czasu, gdy skończy naukę i podejmie pracę. W niektórych uzasadnionych przypadkach okres pobierania alimentów może ulec wydłużeniu – np. gdy po skończonej nauce, mimo licznych prób dziecko nie może znaleźć pracy z powodu wysokiego bezrobocia. Są też okoliczności wpływające na skrócenie czasu pobierania alimentów, m.in. wtedy, gdy dziecko uchyla się od podjęcia zatrudnienia.

Alimenty mogą być przyznane również dorosłemu dziecku, które było w pełni samodzielne, jednak popadło w niedostatek.

Przyznanie alimentów może nastąpić w drodze ugody między rodzicami lub rodzicem a dzieckiem i podpisania umowy alimentacyjnej. Inną możliwością jest złożenie pozwu sądowego.