Jak zorganizować przewóz ładunków niebezpiecznych?

Transport ładunków niebezpiecznych to spore wyzwanie wymagające znajomości wielu przepisów, norm oraz wytycznych. Informacje te zawarte są w międzynarodowej umowie ADR, w której opisane są wszelkie zagadnienia związane z przewozem towarów tego typu. Polska wersja dokumentu składa się z dwóch tomów, o łącznej długości blisko 1300 stron, co obrazuje jak, obszerne jest to zagadnienie.

Klasyfikacja przewożonego ładunku

Pierwszym krokiem podczas organizacji przewozu niebezpiecznego ładunku jest przypisanie go do odpowiedniej kategorii. We wspomnianej umowie ADR wyróżniono 13 klas zagrożeń oraz numer UN przypisany do niebezpiecznych właściwości przewożonej substancji. Przykładowo, nr UN 1999 dotyczy smoły ciekłej, oleju drogowego i asfaltu upłynnionego, UN 2794 to akumulatory mokre napełnione kwasem. Odpowiednia kwalifikacja towaru jest niezwykle istotna, ponieważ determinuje ona kolejne kroki, jakie musi podjąć osoba odpowiedzialna za nadanie ładunku.

Wybór sposobu zapakowania

Po sklasyfikowaniu ładunku kolejnym etapem jest dobranie sposobu zapakowania substancji niebezpiecznej. Należy pamiętać, że obowiązkiem nadawcy jest odpowiednie przygotowanie towaru do przewozu, a sposób zapakowania określony jest dla przypisanego wcześniej numeru UN. Przepisy ADR mówią o trzech sposobach przewozu towaru:

• w sztukach,

• luzem,

• cysterną.

W pierwszym przypadku każda sztuka towaru musi zostać oznakowana nalepką ostrzegawczą i przypisanym numerem UN (np. każdy kanister). Transport luzem przeznaczony jest dla najmniej szkodliwych substancji, w niektórych przypadkach możliwy jest nawet transport w odkrytym samochodzie. Cysterny przeznaczone są do przewożenia substancji płynnych, gazowych lub w niektórych przypadkach sypkich. Należy pamiętać o odpowiednim (najlepiej maksymalnym) napełnieniu cysterny, ponieważ w czasie jazdy, ruch płynu może doprowadzić do niebezpiecznych reakcji, stwarzając zagrożenie dla otoczenia.

Dobór środka transportu oraz jego oznakowanie

Dobór środka transportu należy do zadań nadawcy, jednak również jest ograniczony przepisami i przypisany do danego numeru UN. Z kolei podmiot wybrany do przetransportowania substancji (przewoźnik) powinien zweryfikować wybór nadawcy, co do środka transportu.

-Umowa ADR nakłada na nadawcę obowiązek odpowiedniego oznakowania zarówno pojazdów, jak i sztuk towaru. Pojazd musi mieć zamontowaną tzw. tablicę ADR w postaci prostokąta o kolorze pomarańczowym z czarnym numerem niebezpieczeństwa w liczniku i numerem substancji w mianowniku. - wyjaśnia przedstawiciel firmy Ekspo-trans.

Oznaczenie pojazdu ma ogromne znaczenie na przykład podczas wypadku. Wtedy służby ratownicze nawet ze sporej odległości mogą stwierdzić, z jakim rodzajem zagrożenia będą się zmagać, a to znacznie ułatwia akcję ratowniczą i minimalizację ryzyka.Dokumentacja i bezpieczeństwo podczas transportu

Omawiane przepisy pozwoliły na normalizację i standaryzację przewozu towarów niebezpiecznych. Dzięki temu minimalizowane jest ryzyko wszelkich pomyłek i niebezpieczeństw, dlatego wymagana jest także dokładna dokumentacja, która musi znajdować się w kabinie podczas całego transportu. Zawierać ona powinna:

• dane nadawcy i odbiorcy,

• numery UN ładunków i nalepek,

• ilość przewożonych towarów,

• inne istotne informacje dla danego ładunku.

Ponadto osoby związane z transportem danego towaru, muszą mieć ukończone specjalistyczne kursy ADR, potwierdzone zaświadczeniem ADR, którego otrzymanie jest uzależnione od pozytywnie zdanego egzaminu.