Rodzaje osadników

Osadniki służą do usuwania ze ścieków zanieczyszczeń o gęstości większej od 1 g/m3, przy wykorzystaniu procesu sedymentacji skrępowanej. W poniższym artykule wyjaśnimy, na czym polega proces sedymentacji oraz jakie rodzaje osadników wykorzystuje się do jego przeprowadzenia.

Na czym polega proces sedymentacji?

Sedymentacja wykorzystywana jest do usuwania cząstek opadających z wody. Intensywne deszcze niosą za sobą cząstki o dużych rozmiarach, a podczas drobnych opadów w zawiesinie dominują małe cząstki. Wynika z tego fakt, że proces sedymentacji w spływach, które wywołał deszcz o dużym natężeniu przebiega sprawniej aniżeli w spływach pochodzących z mniejszych opadów. W tym drugim przypadku z powierzchni zlewni jest spłukiwana zawiesina z cząstkami o małych rozmiarach, dlatego nawet po dłuższym czasie odstania większość zawiesiny zawartej w ściekach jest zawiesiną, która z trudem opada.

Osadniki konwencjonalne i wielostrumieniowe

Skuteczność działania osadników mierzy się zawartością zawiesin w wodzie po sedymentacji. Po uprzedniej koagulacji (tworzeniu się luźnego, kłaczkowatego osadu i warstwy czystej cieczy nad nim) nie powinna ona przekraczać 10-20 g/m3. Przy uzdatnianiu wody stosuje się osadniki konwencjonalne, wśród których można wyróżnić:

• osadniki poziome podłużne,
• osadniki poziome radialne,
• osadniki pionowe
• osadniki wielokomorowe,
• osadniki dośrodkowe.

Zamiast osadników konwencjonalnych stosuje się również osadniki wielostrumieniowe, czyli ich modyfikację polegającą na tym, że głęboki strumień cieczy jest dzielony na wiele płytszych strumieni, które płyną oddzielnie w równoległych przewodach. Osadniki wielostrumieniowe cechują się krótkim czasem przepływu wody, który trwa około kilku minut. Zdarza się, że efekty sedymentacji w osadnikach tego typu są lepsze niż w osadnikach konwencjonalnych, ale ich zastosowanie powinno być przeprowadzone badaniami technologicznymi – zauważa ekspert z Przedsiębiorstwa Gospodarki Wodno-Ściekowej GEA-NOVA sp. z o.o.

Osadniki poziome podłużne

Ze względu na łatwość blokowania konstrukcyjnego z komorami flokulacji najpowszechniejsze zastosowanie mają osadniki poziome podłużne, w których zachodzi sedymentacja głęboka, trwająca do kilkuset minut i odbywająca się na głębokości kilku metrów. Osadniki te są żelbetowymi zbiornikami o długości kilkudziesięciu metrów i szerokości oraz głębokości do kilku metrów. Dopływ wody do tego typu osadników znajduje się przy jednym z krótszych boków, odpływ natomiast – po przeciwległej stronie. Aby zapewnić równomierne rozprowadzenie wody w przekroju poprzecznym i ograniczyć do minimum zawirowania oraz martwe przestrzenie, stosuje się różne konstrukcje wlotów, w tym wloty typu Stengla, dzięki którym uzyskuje się najlepsze efekty rozdziału. Na odpływie z osadników stosuje się różnego rodzaju przelewy celem ograniczenia przepływu zawiesiny do dalszych części oczyszczalni lub odpływu.