Rodzaje obróbki termicznej stali

Przez termiczną (cieplną) obróbkę stali rozumiemy zabiegi cieplne, którym celem jest zmiana jej cech mechanicznych, fizycznych lub chemicznych. Procesy te polegają zwykle na nagrzaniu materiału, a później na jego stopniowym schładzaniu. Dzięki zastosowaniu obróbki termicznej możemy uzyskać stal o pożądanych właściwościach np. dla określonych branż przemysłu.

Wyżarzanie, hartowanie, odpuszczanie

Pierwszym zabiegiem z zakresu obróbki cieplnej, który chcielibyśmy tu krótko omówić, jest wyżarzanie. Występuje ono w kilku odmianach. Wyżarzanie ujednorodniające ma na celu wyrównanie składu chemicznego stali, zabieg polega na długotrwałym wygrzewaniu stali w temperaturze 1000 stopni Celsjusza lub wyższej. Wyżarzanie normalizujące ma prowadzić do uzyskanie jednolitej drobnoziarnistej struktury stali, ale w zabiegu tym stosuje się zdecydowanie niższe temperatury. Z kolei wyżarzanie zupełne jest procesem wykorzystywanym w celu uzyskania stali łatwiejszej w obróbce i bardziej plastycznej. Wyróżnić możemy jeszcze wyżarzanie zmiękczające stosowane w przypadku stali poddawanej walcowaniu na zimno czy tłoczeniu oraz wyżarzanie odprężające, które ma na celu usunięcie naprężeń w odlewie. Innym rodzajem obróbki cieplnej stali jest jej hartowanie: stal jest nagrzewana, wygrzewana oraz szybko chłodzona. Dostępny jest też zabieg hartowania izotermicznego, który pozwala uzyskać stal o większej ciągliwości i udarności. Odpuszczanie stali jest stosowane po jej hartowaniu, w zależności od zastosowanych w zabiegu temperatur wyróżnić możemy odpuszczanie niskie, średnie i wysokie. Im wyższa temperatura w procesie odpuszczania, tym w efekcie mniejsza twardość stali i jej większa plastyczność. 

Nawęglanie, azotowanie, przesycanie

Nawęglanie stali to stworzenie na jej powierzchni warstwy wzbogaconej w węgiel, która jest twarda i odporna na ścieranie. Podobny efekt można uzyskać poprzez nasycenie powierzchni stali azotem. Dodatkowo, azotowanie materiału zapewnia mu odporność na korozję. Efekt odporności na rdzewienie może też zapewnić przesycanie stali, stosuje się tu m.in. nagrzanie stali w wysokiej temperaturze oraz jej chłodzenie w wodzie. Warto też podkreślić – o czym przypomina nasz ekspert z firmy PPHU Głowacki – że aby uzyskać satysfakcjonujące efekty obróbki termicznej, należy ściśle przestrzegać związanych z nimi procedur. Do realizacji procesów obróbki cieplnej potrzebne są też specjalistyczne rozwiązania technologiczne oraz personel o odpowiednich kwalifikacjach i doświadczeniu.