Najciekawsze góralskie tradycje

Górale w wyjątkowy sposób dbają o swoje tradycje. Kultywowanie folkloru to część ich codziennego życia. Na co dzień porozumiewają się w swojej gwarze, nie tylko w domu, ale również w pracy. Podczas świąt i innych uroczystości zakładają tradycyjny góralski strój, żywe są również tradycyjna muzyka oraz taniec. Przyjrzyjmy się najciekawszym góralskim tradycjom.

Górali można podzielić na kilka grup, które różnią się tradycyjnymi strojami oraz gwarą. Najbardziej znanym i największym centrum góralskiego folkloru jest Zakopane.

Gwara, taniec i stroje ludowe

Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów góralskiego folkloru jest gwara. Górale posługują się nią na co dzień, a dla osób nieobeznanych z tym dialektem może być zupełnie niezrozumiała. Zawiera w sobie archaizmy staropolskie, a także naleciałości i zapożyczenia węgierskie, bałkańskie i słowackie. Charakteryzuje się mazurzeniem, czyli wymawianiem głosek sz, ż, cz jako s, z, c. W przeciwieństwie do języka polskiego górale stawiają akcent na pierwszej sylabie.

Tańce góralskie to przede wszystkim tańce męskie. Rola kobiet jest mało znacząca lub wręcz dekoracyjna. To góral miał być w centrum uwagi, a jego taniec miał pokazać siłę i zwinność, która zaimponuje partnerce.

Strój góralski składa się z wielu elementów, noszonych w zależności od pory roku. Kiedyś górale nosili go na co dzień, obecnie zakładają tradycyjny strój na wyjątkowe okazje. Co ciekawe, również  ubiór pary młodej to tradycyjny strój góralski. Pan młody w dniu ślubu zakłada ten sam strój co na inne okazje – wyróżnia go jedynie to, że przy kapeluszu nie nosi opaski ani piórka, są to bowiem atrybuty stanu kawalerskiego.

Jeśli chcemy przeżyć bliskie spotkanie z lokalnym folklorem warto wybrać się do Białego Dunajca. W tej niewielkiej miejscowości górale wciąż kultywują dawne tradycje. Usłyszymy tam góralską muzykę, zjemy tradycyjne potrawy i na własne oczy zobaczymy tradycyjne stroje oraz wytwory sztuki ludowej. Aby tego doświadczyć można zatrzymać się na przykład w ośrodku wypoczynkowym Borowy.

Zwyczaje i tradycje świąteczne

Wiele góralskich tradycji związanych jest ze świętami. Najważniejszym dniem w roku jest wigilia Bożego Narodzenia. To czas, kiedy niezamężne dziewczęta mogły wywróżyć sobie męża, a gospodarze dowiedzieć się, czy kolejny rok będzie obfity w plony. Górale wierzą, że życzenia wypowiedziane w święta mają magiczną moc i że zawsze się spełniają, dlatego życzą sobie wszystkiego co najlepsze. Równie magiczny jest pierwszy dzień nowego roku, a życzenia składane tego dnia mają przynieść dostatek i pomyślność.