Jak wygląda produkcja spirytusu?

Aby na naszych stołach mogła pojawić się najlepszej jakości wódka – najpierw musi powstać spirytus. Podobnie jak wódka powstaje z najlepszych zbóż, choć również z ziemniaków i odpadków buraków pozostałych po produkcji cukru. Jego nazwa wywodzi się od łacińskiego spiritus vini – czyli duch wina. Bez spirytusu nie powstałoby wiele rodzajów alkoholu. Jak więc wygląda produkcja spirytusu?

Surowego spirytusu pić nie polecamy – zawiera bowiem aż 95% stężenie alkoholu. Jest jednak doskonałym surowcem do produkcji między innymi wódki. Zostaje wówczas połączony w odpowiednich proporcjach z wodą oraz przefiltrowany. Wykorzystywany jest również do domowych nalewek, wypieków, a także w celach medycznych.

Wszystko zaczyna się od surowca

Alkohol etylowy nie powstałby bez odpowiedniego surowca. Do produkcji spirytusu najczęściej wykorzystuje się ziemniaki, buraki cukrowe lub zboża: żyto, pszenicę, pszenżyto, jęczmień lub owies. Ważna jest nie tylko wysoka jakość surowców, ale również zbiór w odpowiednim czasie oraz warunki przechowywania – by nie pojawiły się niepożądane pleśnie lub toksyny. To wszystko ma bowiem wpływ na zacier, czyli produkt, który powstaje w wyniku wstępnego etapu produkcji spirytusu.

Parowanie, zacieranie i fermentacja

W pierwszej kolejności surowiec, z którego ma powstać spirytus poddaje się procesowi parowania. W tym celu umieszcza się go w parniku – urządzeniu, w którym pod wpływem wody, wysokiej temperatury i ciśnienia następuje rozkład skrobi na fermentujące cukry proste i dwucukry – mówi specjalista z Destylerni w Kamieniu – Skrobia jest produktem nierozpuszczalnym, natomiast proces parowania umożliwia przekształcenie jej w formę rozpuszczalną, dobrze łączącą się z również rozpuszczalnymi enzymami. Jest to proces konieczny do przeprowadzenia drugiego etapu produkcji spirytusu: zacierania.

Zacieranie polega na rozkładzie skrobi za pomocą enzymów do fermentujących cukrów, dostępnych jako pożywka dla drożdży. W wyniku zacierania powstaje glukoza, która umożliwia drożdżom przeprowadzenie procesu fermentacji. To one odpowiadają za powstanie alkoholu etylowego. Choć same w tym procesie giną – dodaje.

Destylacja oraz rektyfikacja

Powstały w wyniku fermentacji zacier prócz alkoholu etylowego zawiera szereg innych, niekoniecznie pożądanych składników. Konieczne jest więc przeprowadzenie procesu destylacji, czyli oddzielenia alkoholu etylowego od pozostałych produktów ubocznych. Polega na podgrzaniu mieszaniny do takiej temperatury, by znajdujący się w niej etanol uległ procesowi parowania, a następnie skraplania. W ten sposób z cieczy zostają odparowane niektóre związki chemiczne, a także część wody – w wyniku czego powstaje alkohol o około 90% stężeniu. Jednak uzyskany w ten sposób surowy spirytus nadal posiada w swoim składzie związki chemiczne, które mogą wpływać na jego smak i zapach. Konieczne jest więc przeprowadzenie rektyfikacji – ostatniego etapu umożliwiającego uzyskanie spirytusu.

Rektyfikacja jest procesem wieloetapowym i skomplikowanym. W praktyce jest to bardziej zaawansowany proces wielokrotnej destylacji, umożliwiający powstanie wysoko oczyszczonego spirytusu. W ten sposób z surowca roślinnego powstaje czysty alkohol, znajdujący wiele zastosowań: od domowych wypieków, aż po produkcję wódki.