Charakterystyka stali nierdzewnej

Mianem stali nierdzewnej określamy bardzo dużą grupę gatunków stali jakościowej o podwyższonej zawartości chromu, wynoszącej co najmniej 10,5%. Wysoka zawartość chromu w stopie determinuje doskonałą odporność stali na korozję, czyli niszczenie powodowane kontaktem z otaczającym środowiskiem, ponieważ pierwiastek ten, wchodząc w reakcję z tlenem, wytwarza na powierzchni metalu ochronną warstwę tlenku chromu.

Właściwości stali nierdzewnej

Warstwa tlenku chromu na stali nierdzewnej jest trwałym i bardzo skutecznym zabezpieczeniem przed korozją. Nawet w sytuacji mechanicznego uszkodzenia, powłoka odbudowuje się samoczynnie w wyniku kolejnego kontaktu z tlenem, również w stosunkowo ubogim ten pierwiastek środowisku wodnym – wyjaśnia specjalista z Hurtowni Metali Nieżelaznych ELKA.

Poszczególne gatunki stali nierdzewnej wykazują rozmaite właściwości, co warunkowane jest zawartością innych składników. Odporność na korozję podnosi zwiększona zawartość molibdenu, zaś dodatek niklu ułatwia obróbkę plastyczną stopów. Stale nierdzewne wykazują również wysoką odpornością na oddziaływanie wysokich temperatur i agresywne środowisko. Większość gatunków charakteryzuje się lśniącym połyskiem na powierzchni.

Stal nierdzewna austenityczna

Ze względu na skład wyróżnia się cztery rodzaje stali nierdzewnych: austenityczną, ferrytyczną, martenzytyczną i ferrytyczno-austeniczną, a wśród nich dalsze gatunki. Ponad połowę światowej produkcji stanowi stal austenityczna o zdecydowanie najszerszych możliwościach zastosowania, dlatego właśnie jej przyjrzymy się bliżej. Podstawowe gatunki stali austenitycznych po obróbce cieplnej zapewniają maksymalną odporność na korozję, jednak nie wykazują najlepszych właściwości mechanicznych. Dla poprawy tych wskaźników stosuje się domieszki stopowe tytanu i niklu oraz innych pierwiastków, które umacniają roztwór austenitu. Mimo stosunkowo niskiej plastyczności i wytrzymałości na rozciąganie, stal austenityczna ma doskonałą ciągliwość w szerokim zakresie temperatur. Austenityczne stale nierdzewne charakteryzują się dobrą spawalnością i nadają się do odkształcania na zimno, przede wszystkim metodą głębokiego tłoczenia. Nieco gorzej prezentuje się ich zdolność do skrawania, co wynika ze skłonności utwardzania tych stopów przez zgniot, jednak przy doborze odpowiednich parametrów, również taka obróbka jest możliwa. Właściwości stali nierdzewnej austenitycznej sprawiają, że znajduje ona zastosowanie w budowie urządzeń do produkcji kwasu azotowego, a więc np. nawozów sztucznych, a także rurociągów przesyłowych i przemysłowych, wymienników ciepła, konstrukcji kolejowych, okrętowych i lotniczych, elementów małej architektury miejskiej, dachów, ale również urządzeń AGD i naczyń kuchennych.