Badania kwalifikacyjne w pomieszczeniach czystych – na czym polegają?

Pomieszczenia czyste i związane z nimi środowiska zapewniają odpowiednie warunki umożliwiające prowadzenie działalności, która jest wrażliwa na zanieczyszczenia. Tak jest w przypadku przemysłu lotniczego, mikroelektroniki, przemysłu farmaceutycznego czy szeroko rozumianej ochrony zdrowia. Poza czystością pyłową w takim pomieszczeniu kontroluje się również i inne parametry np. kaskady ciśnień czy wilgotność powietrza.

Jakie czynności składają się na badanie kwalifikacyjne?

Aby stwierdzić, że dane pomieszczenie czyste działa zgodnie z założeniami i zapewnia odpowiednie parametry, należy przeprowadzić wiele badań kwalifikacyjnych, które są opisane w normach z serii PN EN ISO 14644  i innych normach międzynarodowych. Są to m.in. określenie klasy czystości pyłowej powietrza, badanie integralności i szczelności mocowania filtrów końcowych, pomiary strumienia powietrza, pomiary czasu regeneracji pomieszczenia, pomiar poziomu hałasu jaki panuje w pomieszczeniu, pomiar natężenia oświetlenia czy pomiar spadków ciśnienia na filtrach końcowych. Takie badania przeprowadza przykładowo firma Ekolab.

Badanie klasy czystości pyłowej powietrza

Podstawowym badaniem kwalifikacyjnym w pomieszczeniach czystych jest badanie klasy czystości pyłowej powietrza w danym pomieszczeniu. W zależności od czystości atmosfery pomieszczenia czyste dzieli się na poszczególne klasy, co precyzyjnie określa norma PN EN ISO  14644-1. Do wykonania tego badania wykorzystywany jest laserowy licznik cząstek mierzący jednocześnie koncentrację kilku rozmiarów cząstek. Punkty pomiarowe rozmieszczone są w sposób równomierny na powierzchni pomieszczenia na wysokości powierzchni roboczych. Liczba punktów pomiarowych uzależniona jest od pola powierzchni danego pomieszczenia.

Badanie integralności filtrów końcowych

Innym istotnym badaniem jest badanie integralności filtrów końcowych. Wykonuje się je w celu potwierdzenia, że filtr końcowy jest szczelnie osadzony w nawiewniku. Powinien być on jednorodny, pozbawiony uszkodzeń. Całość procedury została opisana w normie PN-EN ISO 14644-3; przy pomocy specjalnego generatora do powietrza przed filtrem wprowadza się aerozol, a następnie mierzy ilość cząsteczek przed i za filtrem. Często wykonuje się ponadto test dekontaminacji (recovery test). Celem jest określenie zdolności instalacji do powrotu do początkowego poziomy czystości w danym czasie po wprowadzeniu do powietrza sporej ilości zanieczyszczeń o charakterze pyłowym.