Jak dokonać odpisów amortyzacyjnych

Niektóre wydatki poniesione w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej nie nadają się do zakwalifikowania bezpośrednio jako koszty uzyskania przychodu. Można jednak uzyskać za nie swoistą rekompensatę, pomniejszając z ich tytułu wartość kwoty podlegającej opodatkowaniu, a więc w efekcie płacąc po prostu niższy podatek. W tym celu należy dokonać tzw. odpisów amortyzacyjnych. Jak to zrobić?

Po pierwsze, trzeba wprowadzić dane składniki majątku przedsiębiorstwa do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Mogą się w niej znaleźć użytkowane przez co najmniej rok np. lokale, budynki, maszyny czy pojazdy, zarówno wytworzone, jak i nabyte lub wynajęte. Odpisami amortyzacyjnymi nie można natomiast objąć chociażby gruntów.

Czas, wartość i stawki amortyzacji

Zaewidencjonowanie danego środka trwałego wymaga określenia jego rodzaju oraz wartości (cena nabycia lub koszt wytworzenia), na podstawie której ustala się wartość procentową amortyzacji. Ustalenia wymagają też czas jej trwania i roczna stawka amortyzacyjna. Do tego potrzebne jest z kolei wyliczenie tzw. ekonomicznej użyteczności środka trwałego,  w oparciu m.in. o jego stan techniczny, wydajność (mierzoną np. w godzinach pracy czy wytworzonych produktach) czy ograniczenia dotyczące czasu jego użytkowania, a także tempo postępu techniczno-ekonomicznego.

Rodzaje amortyzacji

Inny niezwykle ważny czynnik to ustalenie rodzaju amortyzacji, najpóźniej w dniu zaewidencjonowania środka trwałego. Przedsiębiorca ma prawo zdecydować się na taką jej formę, jaka najbardziej mu odpowiada. Do wyboru jest jednak całkiem sporo opcji, dlatego warto tu zdać się na fachową pomoc, oferowaną chociażby przez warszawską kancelarię księgowo-podatkową Abacus. Specjalista dokona analizy pozwalającej ustalić, czy najbardziej korzystna będzie:

• amortyzacja liniowa – czyli równomierne rozłożenie początkowego kosztu nabycia środka trwałego na poszczególne miesiące jego eksploatacji,
• amortyzacja degresywna – gdy początkowo odpisy amortyzacyjne są wyższe i z czasem maleją,
• amortyzacja progresywna – stanowiąca przeciwieństwo poprzedniej, a więc taka, której stawki stopniowo rosną,
• amortyzacja naturalna – której kwotę uzależnia się od wykonanej dzięki danemu środkowi pracy w danej jednostce czasu,
• amortyzacja szacunkowa – oparta na porównaniu wartości początkowej i bieżącej danego środka,
• amortyzacja grupowa – czyli zbiorcza amortyzacja podobnych środków trwałych o wartości nieprzekraczającej 3500 zł,
• czy może amortyzacja marży przychodów – gdzie wartość środka jest amortyzowana proporcjonalnie do uzyskiwanej marży przychodów (netto).

Fachowiec pomoże nam ponadto wybrać optymalny czas dokonywania odpisów amortyzacyjnych (rocznie, kwartalnie albo miesięcznie) oraz prawidłowo zaokrąglić ewentualne końcówki powstałe przy podziale amortyzacji na raty.