Zasady serwisowania układów centralnego smarowania

Dynamiczny rozwój gospodarki i wielu gałęzi przemysłu zawdzięczamy m.in. automatyzacji współczesnych procesów produkcyjnych. Głównym zadaniem automatyzacji jest zastąpienie pracy człowieka przez maszyny, które należy na bieżąco serwisować, aby zapobiec ewentualnym usterkom i związanymi z nimi kosztownymi przestojami. Sprawność maszyn zależy głównie od układu centralnego smarowania – jak ważny jest ten układ i jakie są zasady jego serwisowania?

Jaką rolę pełni centralny układ smarowania?

Do niedawna każdy, nawet najmniejszy element maszyny, musiał być smarowany ręcznie. Niestety zadanie to było zbyt trudne dla człowieka, który nie mógł dotrzeć do niektórych komponentów, pozostawiając je suchymi i tym samym żywotność maszyny ulegała znacznemu skróceniu. Obecnie korzysta się z układów centralnego smarowania, czyli specjalnie opracowanych systemów, które ułatwiają dostarczanie smaru w precyzyjnie określone miejsca maszyn. Dzięki doborze odpowiedniego rodzaju układu centralnego smarowania oraz sterowaniu komputerowemu ilość środka smarującego jest precyzyjnie określona i automatycznie dozowana do każdego z punktów smarnych.

Istnieje kilka różnych rodzajów układów centralnego smarowania: smarownice jednopunktowe, układy smarowania jednoliniowe, progresywne i impulsowe oraz natryskowe systemy smarowania. W zależności od stopnia zaawansowania, maszyny w zakładach produkcyjnych mogą mieć od jednego do nawet kilkuset punktów smarnych. Z tego powodu projektuje się układy dopasowane do potrzeb użytkownika. Dzięki odpowiednio zaprojektowanemu i dobranemu układowi centralnego smarowania, a także jego późniejszemu serwisowi, obniża się koszty eksploatacji maszyn, zwiększa ich wydajność oraz zmniejsza się ryzyko wystąpienia awarii – informuje specjalista z firmy Układy Centralnego Smarowania Sp. z o.o.

Zasady serwisowania układów centralnego smarowania

Serwisowanie, okresowe przeglądy oraz konserwacja układu centralnego smarowania są kluczowe dla sprawności całej maszyny. Do każdego systemu dołączona jest Instrukcja Użytkownika, w której zawarte są informacje o czynnościach serwisowych, które należy systematycznie wykonywać. Serwis układu centralnego smarowania należy rozpocząć od wizualnej oceny jego elementów. Następnie, w razie potrzeby, powinno się te elementy odpowiednio wyregulować, wyczyścić bądź naprawić. Podczas serwisu sprawdza się także, czy tryb pracy całego układu odpowiada warunkom pracy maszyny oraz weryfikuje go pod kątem prawidłowego działania.

Podczas serwisu należy przede wszystkim sprawdzić stan pompy, która tłoczy środek smarny do połączonej z nią instalacji oraz czy ciśnienie pompy osiąga wymaganą wartość. Jeżeli układ wyposażony jest w elektroniczną kontrolę, należy ocenić, czy czujniki, które się na nią składają, działają prawidłowo. Powinno się także sprawdzić szczelność i drożność instalacji, najczęściej poprzez wizualne oględziny pod kątem ewentualnych wycieków. Niektóre układy mogą być zaopatrzone w filtry, które muszą być regularnie wymieniane. Po sprawdzeniu i wykluczeniu lub naprawieniu powstałych usterek, należy sprawdzić stan oraz ilość środka smarnego w zbiorniku, a także regulatora poziomu smaru. Następnie należy uzupełnić zbiornik, używając właściwego dla danego układu środka smarnego. Serwis każdorazowo powinien zakończyć się testem cyklu jednorazowego smarowania.

Układ centralnego smarowania a środek smarny

Wybór odpowiedniego środka smarnego dla danego układu centralnego smarowania wymaga szerokiej wiedzy i szczególnego zaangażowania. Należy wziąć pod uwagę wiele czynników, m.in. temperaturowy zakres pracy maszyny, warunki pracy (w tym ochronę przed korozją), rodzaj systemu smarowania, wpływ smaru na materiały uszczelnień, środowisko pracy maszyny (np. wibracje, wstrząsy), planowany okres eksploatacji urządzenia, obciążenie czy czynnik DN, czyli iloczyn średniej średnicy łożyska i maksymalnych obrotów. Należy wziąć pod uwagę także konsystencję środka smarnego i jego stabilność, ponieważ w zależności od zastosowanego układu centralnego smarowania, mogą być one różne. Podobnie jak sam system smarowania, tak i odpowiedni środek smarny powinien być dobierany przez specjalistów, którzy dodatkowo przed wyborem konkretnego smaru przeprowadzają stosowny audyt.