Rodzaje zaworów kulowych

Wszystkie instalacje służące do przesyłu cieczy lub gazów muszą być wyposażone w odpowiednią armaturę, które pozwoli na sprawne sterowanie ich transportem oraz dobieranie parametrów pracy stosownie do istniejących potrzeb. Jednym z najważniejszych elementów każdego systemu tego rodzaju są zawory, które w zależności od swego rodzaju mogą blokować lub ograniczać przepływ. Do takich konstrukcji zaliczają się zawory kulowe.

Charakterystyka zaworów kulowych

Zawór kulowy najczęściej jest używany do otwierania i zamykania przepływu. Za jego działanie odpowiada kilka głównych elementów, z których najważniejszą rolę odgrywa kula z wydrążonym otworem o średnicy odpowiadającej wewnętrznemu przekrojowi rur, na których ma być zamontowane urządzenie. W pozycji blokującej jest ona ustawiona tak, że jej pełne ścianki zupełnie zamykają przepływ. W położeniu „otwarte” otwór w kuli odsłania całkowicie światło rury oraz umożliwia niezakłócone przemieszczanie się cieczy lub gazu. Za szczelność zaworu kulowego odpowiadają zwykle dwa uszczelnienia po obu stronach kuli, wypełniając przestrzeń między nią a wewnętrznymi ściankami. Do zmiany pozycji i obracanie kuli o 90° przeznaczony jest trzpień, który również został uszczelniony, wraz z dławikiem, do którego mocowane jest pokrętło. Najważniejszą zaletą zaworów kulowych jest możliwość uzyskania pełnego przepływu, ponieważ nie zawężają one średnicy rury ani nie sprawiają, że w cieczy lub gazie pojawiają się załamania strumienia czy jakiekolwiek turbulencje. Plusem jest także fakt, że zawór kulowy może być błyskawicznie zamknięty lub otwarty, co jest przydatne przy precyzyjnym dozowaniu, częstej konieczności odcinania przepływu oraz w sytuacjach awaryjnych.

W jakich wykonaniach występują zawory kulowe?

Zawory kulowe różnią się od siebie przeznaczeniem i parametrami pracy. Do najważniejszych cech zaworu należą te, które są związane ze średnicą rurociągu, na jakim może być montowany, określaną jako DN. Duże znaczenie ma także ciśnienie nominalne podawane jako PN. Liczy się również rodzaj substancji, do jakich zawór może być używany. Do najczęściej spotykanych należą zawory wodne, które w przypadku instalacji wodociągowych muszą posiadać atest PZH oraz zawory gazowe. Zawory są jednak wykorzystywane również w rurociągach służących do przesyłu rozmaitych chemikaliów – w tym przypadku ważny jest rodzaj użytego uszczelnienia, którego materiał musi być odporny na działanie konkretnych substancji. Duży wybór zaworów kulowych oferuje firma Krotos, produkująca zawory ze złączami kołnierzowymi.