Rodzaje mieszanek mineralno-asfaltowych do budowy dróg

Przez wiele wieków wszystkie najważniejsze drogi były pokryte brukiem. Niektóre z nich, na przykład te budowane przez Rzymian, okazały się na tyle trwałe, że przetrwały aż do dziś. W pierwszej połowie XX wieku bruk zaczął być jednak dość szybko wypierany przez nawierzchnie z mieszanek mineralno-asfaltowych – szybsze w budowie oraz bezpieczniejsze. Czym właściwie są mieszanki mineralno-asfaltowe i jakie są ich najczęściej stosowane rodzaje?

Co to jest mieszanka mineralno-asfaltowa?

Mieszanka mineralno-asfaltowa (MMA) jest mieszaniną składającą się przede wszystkim z kruszywa drobnego i grubego (90-97% masy) oraz lepiszcza asfaltowego (3-10% masy), a także wypełniacza i dodatków. Służy do wykonywania nawierzchni bitumicznych. Jest transportowana na miejsce budowy, wbudowywana w nawierzchnię przy wykorzystaniu układarki mas bitumicznych, a następnie zagęszczana walcem. Wyróżnia się kilka typów mieszanek mineralno-asfaltowych. Poniżej scharakteryzowano najpopularniejsze z nich.

Beton asfaltowy

Beton asfaltowy (AC) to najpowszechniej wykorzystywany rodzaj mieszanki mineralno-asfaltowej, w której kruszywo o uziarnieniu ciągłym tworzy strukturę wzajemnie się klinującą. Oprócz zwykłego betonu asfaltowego wyróżnia się:

• Beton asfaltowy o wysokim module sztywności (AC WMS) – umożliwia zwiększenie trwałości bądź zmniejszenie grubości nawierzchni. Może być stosowany w warstwie podbudowy i/lub wiążącej.
• Beton do bardzo cienkich warstw (BBTM) – mieszanka, w której kruszywo charakteryzuje się nieciągłym uziarnieniem. Stosowana do warstw ścieralnych o grubości od 20 do 30 mm.

Asfalt porowaty

Asfalt porowaty (PA) jest mieszanką mineralno-asfaltową, w której znajduje się bardzo dużo wolnych przestrzeni połączonych ze sobą. Sprawia to, że asfalt porowaty może pochwalić się dwiema właściwościami. Pierwszą z nich są znakomite właściwości drenażowe, dzięki którym całkowicie eliminowane lub przynajmniej ograniczane jest zjawisko akwaplanacji. Polega ono na utracie przyczepności opony podczas jazdy po mokrej nawierzchni – tłumaczy pracownik firmy Bellator, która zajmuje się sprzedażą i wynajmem maszyn drogowych. Asfalt porowaty wyróżnia się również wysoką izolacyjnością akustyczną. Hałas jest zmniejszony o 3 do 5 dB w porównaniu z tradycyjnymi nawierzchniami.

Asfalt lany

Asfalt lany (MA), w przeciwieństwie do swojego porowatego odpowiednika, zawiera bardzo mało wolnych przestrzeni. Sprawia to, że wykonana z niego nawierzchnia charakteryzuje się wysoką szczelnością, większą odpornością na deformacje trwałe w porównaniu ze standardowymi mieszankami, a także wysoką szorstkością, co wpływa na skrócenie drogi hamowania. Asfalt lany stosowany jest przede wszystkim do wykonywania nawierzchni na obiektach mostowych, ale również w miastach, na torowiskach tramwajowych i ciągach pieszych.

Mastyks grysowy

Mastyks grysowy (SMA) jest mieszanką mineralno-asfaltową, która składa się z grubego łamanego kruszywa cechującego się nieciągłym uziarnieniem. Jest ono związane zaprawą mastyksową. Charakteryzuje się większą zawartością grysów, wypełniacza oraz lepiszcza asfaltowego. Dzięki dużej ilości mastyksu mieszanka jest bardziej wytrzymała i odporniejsza na deformacje trwałe. Wykonanie nawierzchni z mastyksu grysowego jest droższe niż z betonu asfaltowego, jednak zastosowana warstwa może być cieńsza.

Destrukt asfaltowy

Destrukt asfaltowy (RA) jest materiałem powstającym podczas frezowania dróg oraz rozkruszania płyt wyciętych z nawierzchni i uzyskiwanych z nich brył. Może być także pozyskiwany z mieszanki odrzuconej lub będącej nadwyżką produkcyjną. Destrukt asfaltowy może zostać przetworzony na granulat asfaltowy, który można wykorzystać w roli jednego ze składników podczas produkcji mieszanek mineralno-asfaltowych w technologii na gorąco. Za pomocą destruktu utwardza się na przykład drogi gminne czy pobocza.