Na czym polega spirometria?

Spirometria to badanie, które umożliwia ocenę czynności płuc. Za pomocą badania spirometrycznego możliwe jest określenie ich pojemności oraz objętości. Monitorowanie przepływu powietrza przez drogi oddechowe pozwala na zdiagnozowanie chorób układu oddechowego oraz wdrożeniu odpowiedniego leczenia. W jaki sposób przebiega badanie i kiedy zalecane jest jego wykonanie?

Badanie spirometryczne wykonuje się zazwyczaj u osób, które skarżą się na duszności, świszczący oddech, przewlekły kaszel, chrapanie lub przewlekły katar, zwłaszcza z blokadą nosa. Regularnym badaniom diagnostycznym powinny poddawać się również osoby palące papierosy lub narażone na szkodliwe czynniki środowiskowe. Na czym polega to badanie?

Przebieg badania spirometrycznego

Pierwszym etapem badania jest wywiad z pacjentem. Badana osoba przekazuje dane niezbędne do wprowadzenia do pamięci komputera: wzrost, wagę, wiek i płeć. Pomiarów można dokonywać na dwa sposoby: metodą statyczną lub dynamiczną. W obydwu przypadkach badanie polega na wykonywaniu pełnych wdechów i wydechów przez specjalny ustnik. Dzięki temu istnieje możliwość oceny ilości powietrza wdychanego oraz wydychanego z płuc. Czasami za pomocą specjalnego klipsa zatykany jest nos. W zależności od metody pacjent oddycha spokojnie lub wdycha jak największą ilość powietrza, którą następnie jak najmocniej wydmuchuje. Próbę zazwyczaj wykonuje się kilkakrotnie, aż do otrzymania powtarzalnych wyników.

Na badanie powinno założyć się wygodny, niekrępujący klatki piersiowej i brzucha strój. Nie wolno palić papierosów ani pić alkoholu, najlepiej przez dobę przed badaniem (a minimum cztery godziny przed). Nie jest wskazane spożywanie obfitego posiłku, a bezpośrednio przed spirometrią wykonywanie intensywnego wysiłku. Może być również konieczne odstawienie niektórych leków rozkurczających oskrzela, na przykład na astmę – zawsze jednak w porozumieniu z lekarzem.

Przeciwwskazaniem do przeprowadzenia badania mogą być między innymi znaczne nadciśnienie tętnicze, operacje głowy lub oczu, tętniaki aorty lub tętnic mózgowych, a także przebyte odwarstwienie siatkówki i niedawno przebyty zawał serca.

Jakie możliwości diagnostyczne daje spirometria?

Podczas badania ocenia się pojemność życiową płuc (określaną skrótem FVC), czyli największą ilość powietrza, którą mogą płuca pomieścić. Ważna jest również ilość powietrza wydychanego podczas pierwszej sekundy (FEV1). Na podstawie danych podanych przez pacjenta komputer wylicza wartość należną, czyli taką, którą powinien móc osiągnąć pacjent poddany badaniu. Jeśli wyniki są blisko średniej oznacza to że płuca są zdrowe. Wyniki wyraźnie niższe od normy świadczą o nieprawidłowej pracy płuc.

Spirometria jest jednym z podstawowych badań umożliwiających diagnozę, kontrolę oraz wdrożenie leczenia w przypadku chorób obturacyjnych płuc, takich jak astma oskrzelowa lub POChP – mówi specjalista z przychodni alergologicznej w Lublinie – W przypadku wystąpienia tych chorób drogi oddechowe zwężają się, przez co pacjent może mieć duszności, problemy z oddychaniem i kaszel. Badanie powinien wykonywać regularnie również każdy palacz papierosów po 40. roku życia, niezależnie od tego czy występują u niego niepokojące objawy – dodaje.