Na czym polega różnica między śrubą a wkrętem?

Wśród wielu typów złączy różnych materiałów znajdują się połączenia rozłączne gwintowane. Charakteryzują się one tym, że można je wielokrotnie rozmontowywać i ponownie składać bez powodowania zmian w strukturze materiału. Do ich wykonania wykorzystuje się elementy złączne takie jak wkręty czy śruby. Pomimo dużych podobieństw w wyglądzie i funkcjach, nie są to detale jednakowe. Czym różnią się wkręty od śrub?

Śruby i wkręty w połączeniach gwintowanych

Gdyby pokazać laikowi pojemnik wypełniony wkrętami i śrubami, zapewne określiłby zawartość jednym słowem. Utożsamianie wkrętów i śrub jest bardzo powszechne i wynika z podobieństwa ogólnej budowy oraz zasad wykorzystania tych detali. Nie oznacza to jednak, że dla fachowca są one jednakowe. Różnice są uwidaczniane na rysunkach technicznych wraz z parametrami, które mają istotne znaczenie dla stabilności łączonej konstrukcji.

Upodabnianie wkrętów i śrub przez laików wynika z faktu, że oba typy elementów złącznych są wyposażone w gwint, służą do skręcania i rozkręcania elementów oraz mogą być montowane za pomocą podobnych narzędzi. Na pojawianie się trudności w rozróżnianiu tych dwóch elementów wpływają też sami producenci, którzy oferują coraz więcej nietypowych modeli. W efekcie zacierają one dotychczasowe różnice. Jakie więc cechy wyróżniają wkręt, a jakie śrubę?

Wkręty

Wkręty są elementami złącznymi wyposażonymi w gwint, przeznaczonymi do łączenia różnych materiałów, począwszy od drewna, przez tworzywa sztuczne, po blachy. W tym miejscu warto podkreślić pierwszą różnicę, którą jest możliwość spajania nawet cienkich blach. Do tego celu wykorzystuje się tzw. blachowkręty. Wykonanie takiego połączenia za pomocą śruby być może byłoby możliwe, ale z pewnością bardzo niepraktyczne.

Inną istotną cechą wkrętów jest kształt łba. W większości dostępnych na rynku detali ma on formę płaską, z wykonanym na niej nacięciem przeznaczonym do umieszczenia narzędzia. Taka postać łba sprawia, że dobrze integruje się on z powierzchnią łączonych materiałów.

– Wkręty z łbem płaskim są w ogóle niewidoczne, a dodatkowo mogą być maskowane przez malowanie czy oklejanie. W przypadku wkrętów z łbem półokrągłym stosuje się też warianty ozdobne – mówi przedstawiciel sklepu Śruby24.

Trzecią cechą wkrętów, która pozwala odróżnić je od śrub, jest sposób umieszczania ich w materiale. Chociaż uważa się też, że wkręty pasują raczej do drewna i tworzyw, przykład blachowkrętów pokazuje, że oba typy elementów złącznych znajdują podobne zastosowanie. Inne są jednak metody ich wkręcania. Wkręt można bowiem umieścić w materiale bez wcześniejszego przygotowywania otworu. Wynika to z jego ostrego zakończenia. W sprzedaży są też wkręty samogwintujące.

Śruby

Elementem, który już od pierwszego spojrzenia pozwala odróżnić śrubę od wkrętu, jest kształt łba. Nie oznacza to jednak, że wszystkie śruby są takie same. Producenci oferują je w wersji z łbem sześciokątnym, walcowym, stożkowym, radełkowanym, a także z uchem i w wielu innych wariantach. Ich wspólną cechą jest to, że po wkręceniu w materiał główka wystaje ponad jego powierzchnią. Wyjątkiem są śruby imbusowe montowane w gniazdach, co nie oznacza, że przykręcone do płaskiego materiału, nie byłyby widoczne.

Inną cechą, która nie dotyczy jednak wszystkich śrub, jest ich występowanie w parze z nakrętkami. Jednak nawet tam, gdzie nakrętki nie ma, do umieszczenia elementu w materiale jest niezbędne wcześniejsze wykonanie gwintowanego otworu. W sprzedaży są też śruby samogwintujące, do których montażu otwór nie musi być gwintowany.