Motyka i jej wykorzystanie w ogrodzie

Zadbany ogród jest wspaniałym uzupełnieniem domu, a jednocześnie sposobem na rozwijanie swej pasji. Żadna uprawa nie może się jednak udać bez używania odpowiednich narzędzi ogrodniczych. Jednym z podstawowych akcesoriów w podręcznym magazynku każdego miłośnika uprawiania roślin powinna być odpowiednio dobrana motyka. Wygodna rączka i solidna główka pozwolą na wykonanie wielu prac przy uprawach gruntowych, szklarniowych czy skrzynkowych.

Dlaczego motyka jest niezbędna w każdym ogrodzie?

Uprawa ogródka jest coraz częściej hobby, które nie tylko pozwala się cieszyć pięknymi roślinami ozdobnymi, ale także hodować własne w pełni ekologiczne warzywa czy owoce. Prace związane z pielęgnacją roślin są także znakomitą formą spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu, a dla wielu osób również sposobem na relaks i odpoczynek po stresującym dniu. Wykonywanie podstawowych prac ogrodniczych wymaga jednak korzystania z odpowiedniego sprzętu. Choć niewielki ogródek nie musi od razu oznaczać konieczności zgromadzenia wielu narzędzi i akcesoriów, to nikt nie będzie się mógł obyć bez choćby kilku z nich, takich jak np. grabie, szpadel, widły czy taczki. Nie wszyscy zadają sobie sprawę z tego, że jednym z podstawowych narzędzi, za pomocą którego można wykonać bardzo wiele rozmaitych zadań, jest motyka.

Motyka to jedno z tradycyjnych narzędzi rolniczych, które były stosowane na szeroką skalę przy dawnych metodach prowadzenia uprawy. Początki wykorzystywania motyk sięgają czasów pierwszych upraw. Najwcześniejsze znaleziska, w których znajdowano przedmioty przypominające motyki, pochodzą jeszcze z neolitu, choć prawdopodobnie były one wówczas używane raczej do wykopywania korzonków czy kopania. Motyki o przeznaczeniu typowo rolniczym są znajdywane już w wykopaliskach z czasów pierwszych dynastii egipskich. Dziś przy bardzo dużej mechanizacji rolnictwa motyki są zwykle przeznaczone dla ogrodnictwa oraz uprawy przydomowych ogródków – wyjaśnia przedstawiciel firmy Z. M. Walkiewicz, która jest producentem narzędzi ogrodniczych i rolniczych.

Budowa motyki mimo stosowania nowszych i bardziej wytrzymałych materiałów czy bardziej ergonomicznych uchwytów od dawna pozostaje niezmieniona. Narzędzie składa się z trzonka oraz główki ze skierowanym zwykle pod kątem 90 stopni w stosunku do rączki ostrzem. Jego kształt bywa różny, w zależności od zastosowania oraz miejsca, w którym motyka ma być używana. Do uprawy w skrzynkach czy na bardzo niewielkich grządkach oferowane są narzędzia z węższymi główkami i bardzo krótką rączką. Do pracy na większym otwartym terenie w pozycji wyprostowanej nadal stosuje się szersze ostrza i długie trzonki.

Rodzaje motyk i ich przeznaczenie

Motyki ze względu na swój kształt są bardzo wszechstronne. Jako narzędzia ogrodnicze z jednolitymi, płaskimi i prostokątnymi ostrzami nadają się dobrze do kopania wąskich rowków, można nimi również znakomicie rozdrabniać i spulchniać ziemię, a także przygotowywać otwory do sadzenia roślin. Szeroka płaska główka pomaga w przycinaniu korzeni, co bywa pomocne przy usuwaniu trawy porastającej brzegi podjazdów, pasy wzdłuż ogrodzeń czy pojawiającej się między płytkami chodnikowymi lub kostką brukową.

Motyki mogą mieć główki ukształtowane w różny sposób. Popularne są zarówno motyki „sercówki”, jak i motyki z główkami wyposażonymi w dwa lub trzy zęby. Narzędzia tego rodzaju nie sprawdzą się zbyt dobrze przy kopaniu, będą jednak niezastąpione przy napowietrzaniu i rozluźnianiu gleby, a także przy pieleniu. Sprawdzą się podczas wykopywania roślin okopowych – ziemniaków czy buraków. Za ich pomocą można przecinać korzenie chwastów czy przygotowywać redliny niezbędne np. przy sadzeniu ziemniaków. Można też nimi wydobywać cebulki czy usuwać niewielkie kamienie.

Bardzo praktycznym rozwiązaniem są motyki, których główki wyposażono w podwójne elementy robocze. Tego rodzaju narzędzia mogą służyć zarówno jako motyka klasyczna, ułatwiając usypanie kopczyka czy wykopanie otworu do zasadzenia rośliny, jak i motyka z widełkami, a zatem jednocześnie być używane do pielenia, wykopywania ziemniaków czy napowietrzania gleby.

Warto pamiętać, że motyki, które są wykonane z metalu, będą mogły być używane dłużej, jeśli po użyciu zostaną oczyszczone z ziemi i resztek roślin. Pozostałości tego rodzaju zawierają sporą ilość wilgoci i mogą powodować przyspieszone rdzewienie.

Wybierając odpowiednią motykę, trzeba brać pod uwagę zarówno miejsce, w którym ma być wykorzystywana (np. uprawa większego ogródka czy hodowla w skrzynkach lub donicach), jak i zakres wykonywanych czynności (m.in. kopanie, pielenie, spulchnianie). Najbardziej uniwersalne będą motyki dwufunkcyjne, jednak w przypadku wielkości główki i długości trzonka kompromisy nie są możliwe i trzeba się zdecydować na konkretne rozwiązanie.