Kto może wydawać orzeczenie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku?

Przed rozpoczęciem pracy na danym stanowisku konieczne jest przystąpienie do odpowiednich badań. Ich zadaniem jest dokładne sprawdzenie stanu zdrowia przyszłego pracownika oraz ustalenie, czy nie występują żadne przeciwwskazania do bezpiecznego wykonywania przez niego obowiązków. Chciałbyś dowiedzieć się, jak musi wyglądać skierowanie, co powinno znaleźć się na orzeczeniu oraz kto jest odpowiedzialny za jego wydanie? Zapraszamy do lektury.

Zgodnie z zapisami Kodeksu pracy pracodawca nie może dopuścić do wykonywania czynności zawodowych pracowników, którzy nie posiadają aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku – mówi o tym art. 229 § 4. Droga do otrzymania takiego dokumentu jest stosunkowo prosta. Najpierw szef sporządza skierowanie, dokładnie określające jak wyglądają warunki pracy, następnie pracownik udaje się na badania, a na podstawie ich wyników określa się, czy może on pracować w okolicznościach, które zostały wskazane w skierowaniu na badania.

Kto wydaje potwierdzenie zdolności do pracy?

Orzeczenie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku jest wydawane przez lekarza medycyny pracy. Rola tego specjalisty jest ściśle określona – jego zadaniem jest udzielenie jednoznacznej odpowiedzi, czy przyszły pracownik może bezpiecznie, czyli bez narażenia swojego zdrowia lub życia, wykonywać obowiązki w warunkach, które zostały opisane przez samego pracodawcę. Należy przy tym pamiętać, że lekarz nie ma uprawnień do tego, aby dodawać jakiekolwiek ograniczenia w orzeczeniu.

Co więcej, decyzja lekarza medycyny pracy wcale nie musi ostateczna. W praktyce oznacza to, że można się od niej odwołać, zarówno będąc pracownikiem, jak i pracodawcą – mamy na to 7 dni od wystawienia zaświadczenia. Wówczas ponownym przeprowadzeniem badań oraz wydaniem orzeczenia zajmie się wojewódzki ośrodek medycyny pracy, nie później niż w ciągu 14 dni od złożenia wniosku. Opinia lekarza wojewódzkiego będzie już wiążąca i nieodwołalna.

Co musi się znaleźć w skierowaniu na badania?

Skierowanie na badania z zakresu medycyny pracy powinno jak najdokładniej opisywać dane stanowisko robocze – nie tylko pod względem zakresu obowiązków i rodzaju wykonywanych czynności, ale również czynników, które mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie pracownika. Chodzi tutaj o wszelkie czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe, które dzieli się na 5 głównych kategorii:

• czynniki fizyczne,
• pyły,
• czynniki chemiczne,
• czynniki biologiczne,
• inne czynniki, w tym niebezpieczne.

Czynniki niebezpieczne i szkodliwe mogą prowadzić do urazów oraz stopniowego pogarszania stanu zdrowia. Z kolei czynniki uciążliwe nie stanowią bezpośredniego zagrożenia, jednak wpływają na wydajność pracownika oraz ogólny stopień trudności związany z realizacją podstawowych zadań. Przykładami pracy uciążliwej jest m.in. praca zmianowa, w nocy, na wysokości czy też w wymuszonej pozycji ciała.

Kiedy jeszcze potrzebne jest nam takie zaświadczenie?

Jak mówi nam specjalista z Gabinetu medycyny pracy Janusza Kaliskiego w Zakopanem, potwierdzenie zdolności do pracy przydaje się też w innych sytuacjach:

- Obowiązek badań lekarskich nie dotyczy tylko osób, które dopiero rozpoczynają pracę. Podlegają mu również już zatrudnieni pracownicy, których przenosi się na stanowiska, gdzie występują czynniki szkodliwe lub uciążliwe warunki. To jednak nie wszystko – do poddania się badaniom kontrolnym u lekarza medycyny pracy zobowiązani są również podwładni, którzy planują powrót do wykonywania obowiązków po zwolnieniu chorobowym, które trwało dłużej niż 30 dni.