Kiedy warto udać się z nastolatkiem do psychologa?

Chyba każdy rodzic pragnie dla swojego dziecka wszystkiego, co najlepsze – przede wszystkim zdrowia i szczęśliwej przyszłości. Wychowanie młodego człowieka może jednak nastręczać sporych trudności, bez względu na zaangażowanie opiekunów. Największe kłopoty zwykle pojawiają się, kiedy nastolatek wchodzi w okres dojrzewania, a komunikacja chwilami wydaje się niemożliwa.

Dzisiejszy świat otwiera przed młodymi ludźmi ocean możliwości rozwoju. Z drugiej strony jest pełen niebezpieczeństw, często nieznanych pokoleniu ich rodziców. W poszukiwaniu własnej tożsamości, w pragnieniu poczucia przynależności, w nie do końca zrozumiałych potrzebach i oczekiwaniach nastolatkom łatwo się pogubić. Właśnie na tym etapie rozwoju dziecka rodzice powinni zachować wzmożoną czujność i bacznie przyglądać się zachowaniu swojej latorośli. Odpowiednio szybka reakcja ze strony dorosłych może uchronić nastolatka przed poważnymi problemami.

Wychowanie nastolatka to wyzwanie

W okresie dorastania młoda osoba doświadcza wielu zmian, zarówno na poziomie fizycznym, jak i psychologicznym. Nie każdy nastolatek jest zadowolony z tego, w jaki sposób zaczyna wyglądać jego ciało, a coraz intensywniejsze działanie hormonów może potęgować wrażenie utraty kontroli i niepokój. Niekiedy przesadnie emocjonalne zachowanie dorastającego dziecka określa się jako młodzieńczy bunt i w rzeczywistości jest to coś zupełnie naturalnego. Niestety zdarza się i tak, że w poszukiwaniu ulgi, czy po prostu w celu poradzenia sobie z samym sobą na tym trudnym etapie życia młody człowiek sięga po niebezpieczne, destrukcyjne środki

– opowiada nasza rozmówczyni z Pracowni Psychologicznej Kontra w Garwolinie.

Rolą rodzica nastoletniego dziecka jest udzielanie mu wsparcia, pomoc w wejściu w dorosłość. Na pewno wskazane jest autentyczne okazywanie zainteresowania, gotowość do spędzania z nastolatkiem czasu i otwartość na rozmowy o trudnych sprawach. Czasem jednak to za mało. Zdarza się, że dorastający człowiek z różnych, niekoniecznie racjonalnych powodów traci zaufanie do rodzica, a autorytet znajduje w innych osobach ze swojego otoczenia lub w sieci. Rodzic nie tylko nie jest w stanie, ale też nie powinien kontrolować swojego dziecka na każdym kroku. Dlatego trudno przewidzieć, jaki wpływ na nastolatka będą miały docierające do niego bodźce i wzorce.

Ryzyko uzależnień wśród nastolatków

Konsultacja psychologiczna to najlepszy pomysł w sytuacji, gdy rodzic orientuje się, że nastolatek zaczyna sięgać po alkohol lub inne używki. Osoby w młodym wieku są szczególnie podatne na uzależnienia, a nałóg pojawiający się tak wcześnie z jednej strony może narażać dziecko na angażowanie się w ryzykowne sytuacje, z drugiej zaś hamuje jego rozwój emocjonalny i fizyczny. Współczesna młodzież jest też szczególnie narażona na uzależnienia behawioralne, m.in. od gier, mediów społecznościowych i przebywania w sieci w ogóle. Jeśli nastolatek spędza bardzo dużo czasu przed komputerem lub z telefonem w ręku i z tego powodu zaczyna zaniedbywać swoje obowiązki bądź traci zainteresowanie aktywnościami, które dotąd sprawiały mu przyjemność, zdecydowanie warto przyjrzeć się temu problemowi.

Zaniedbywanie obowiązków, agresja i przemoc

Do gabinetu psychologa dla młodzieży nierzadko pukają rodzice zaniepokojeni ekstremalnie nasilonymi przejawami nastoletniego buntu. Początkowo do domu zaczynają docierać sygnały ze szkoły – uczeń nie pojawia się na lekcjach, nie odrabia pracy domowej, nie dba o oceny nawet z lubianych przedmiotów, nauczyciele „nie dają sobie z nim rady”. Następnie pojawiają się kłopoty w domu – dziecko przestaje przestrzegać panujących w rodzinie zasad, zachowuje się agresywnie wobec rodziców lub rodzeństwa, może dochodzić do przemocy (niekoniecznie zamierzonej). W skrajnych sytuacjach młody człowiek może zaangażować się w działalność przestępczą. Z takim nastolatkiem najlepiej udać się do psychologa doświadczonego w pracy z tzw. trudną młodzieżą.

Problemy emocjonalne nastolatków nie zawsze manifestują się w sposób tak wyraźny i oczywisty. Dojrzewające dziecko może reagować zupełnie odwrotnie – przez wycofanie, zamknięcie się w sobie, unikanie towarzystwa przyjaciół i rodziny. Trwające kilka tygodni wyraźne obniżenie nastroju może być oznaką depresji. Również w takim przypadku najlepiej skontaktować się z psychologiem.