Kiedy potrzebny jest akt poświadczenia dziedziczenia?

Notarialny akt poświadczenia dziedziczenia jest dowodem nabycia prawa do spadku. Ma taką samą moc jak sądowe postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, natomiast jego uzyskanie jest łatwiejsze, gdyż nie wymaga postępowania przed sądem. Chociaż ani sądowe stwierdzenie nabycia spadku, ani notarialne poświadczenie nie jest niezbędne do dziedziczenia, w niektórych sytuacjach warto dysponować takim dowodem.

Akt poświadczenia dziedziczenia nie jest potrzebny do dziedziczenia. Spadkobierca nabywa spadek z mocy prawa w dacie otwarcia spadku (art. 925 k.c.), czyli z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 k.c.). Przepisy prawa nie nakładają na spadkobiercę obowiązku sporządzenia u notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia ani wszczynania sądowego stwierdzenia nabycia spadku. Posiadanie dokumentu potwierdzającego następstwo prawne po spadkodawcy może jednak być bardzo przydatne, np. w kontaktach z dłużnikami spadkodawcy i jest niezbędne w sytuacji, gdy w skład masy spadkowej wchodzą nieruchomości  – wyjaśnia nasz rozmówca z prowadzonej przez Annę Łomnicką, Tomasza Obtułowicza i Annę Stanek-Wyczółkowską Kancelarii Notarialnej w Krakowie.

Do czego potrzebny jest dowód nabycia prawa do spadku?

Posiadanie dokumentu potwierdzającego prawo do spadku jest przydatne w kontaktach z osobami trzecimi i leży w interesie spadkobiercy, umożliwia bowiem dysponowanie odziedziczonym majątkiem. Jest potrzebne chociażby w sytuacji, gdy spadkobierca chce wypłacić środki zgromadzone na rachunku bankowym spadkodawcy lub przerejestrować na siebie odziedziczony pojazd w Wydziale Komunikacji. Wykazanie prawa do spadku jest potrzebne w kontaktach z dłużnikami zmarłego, kiedy spadkobierca chce odebrać wierzytelność wchodzącą w skład spadku. Dokument potwierdzający następstwo prawne po spadkodawcy ma szczególne znaczenie w sytuacji, gdy w skład masy spadkowej wchodzi nieruchomość.

Dziedziczenie nieruchomości

Kiedy spadkobierca dziedziczy po zmarłym nieruchomość, zobowiązany jest do złożenia wniosku o ujawnienie swojego prawa w księdze wieczystej. Zaniechanie złożenia wniosku może skutkować nałożeniem na nowego właściciela nieruchomości wysokiej kary pieniężnej przez sąd wieczystoksięgowy. Do złożenia wniosku niezbędne jest wykazanie prawa własności właśnie za pomocą notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia lub postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Bez dokumentu potwierdzającego prawo do spadku po zmarłym niemożliwa będzie też sprzedaż odziedziczonej nieruchomości. Ponieważ postępowanie sądowe jest czasochłonne, spadkobiercy chętniej korzystają z tego drugiego rozwiązania.