Jak zabezpieczyć tunel przed pożarem?

Tragiczne w skutkach zdarzenia w tunelach Mont Blanc i Tauern w 1999 roku oraz w tunelu św. Gotarda w 2001 były ważnym sygnałem do pochylenia się nad kwestią bezpieczeństwa przeciwpożarowego w takich obiektach. Obecnie wszystkie tunele wchodzące w skład transeuropejskiej sieci drogowej muszą spełniać wymagania europejskiej dyrektywy odnośnie bezpieczeństwa, a proponowane w niej rozwiązania warto stosować również w mniejszych obiektach tego typu.

Problem bezpieczeństwa przeciwpożarowego tuneli

Specyficzna budowa i usytuowanie tuneli sprawia, że w przypadku wybuchu pożaru stwarzają bardzo poważne zagrożenie zarówno dla przebywających w nich ludzi, jak i samej konstrukcji budowli. Jak nauczyły nas doświadczenia wspomnianych we wstępie pożarów, ogień w tunelach rozwija się bardzo szybko, temperatura w ciągu zaledwie kilku minut może osiągnąć poziom nawet 1000^oC, czemu towarzyszą nieprzeciętne ilości duszącego dymu. Niepokojący jest także sposób rozprzestrzeniania się ognia w tunelach; podczas wypadku w tunelu pod Mont Blanc ogień błyskawicznie zajmował samochody znajdujące się w odległości nawet 200 metrów od źródła pożaru. Na tragiczny bilans śmiertelnych ofiar tego pożaru, w którym zginęło 39 osób, wpłynął również sposób zachowania niektórych kierowców, którzy nie zdawali sobie sprawy ze skali zagrożenia, przez co zaniechali jakichkolwiek prób wydostania się z tunelu czy nawet ze swoich pojazdów.

Aby zapewnić użytkownikom tuneli odpowiedni poziom bezpieczeństwa, konieczne jest stosowanie zaawansowanych rozwiązań przeciwpożarowych w zakresie ochrony przed ogniem, dymem, a także zarządzania obiektem w sytuacji zagrożenia. Zwłaszcza w tunelach drogowych, użytkowanych jednocześnie przez wielu kierujących, istotne jest stosowanie również systemów ostrzegania o pożarze, ułatwiających przebieg akcji ewakuacyjnej – zauważa nasz rozmówca z warszawskiej firmy STRAŻAK.

Zabezpieczenia ogniochronne w tunelach komunikacyjnych

Poza wymienionymi w poprzedniej części artykułu zabezpieczeniami aktywnymi, w tunelach komunikacyjnych konieczne jest również stosowanie rozwiązań pasywnych, a więc służących bezpośrednio zapobieganiu rozprzestrzeniania się ognia. Konstrukcje tuneli drogowych i kolejowych powinny posiadać ochronę przeciwpożarową w postaci okładzin ogniochronnych, które eliminują termiczne odpryskiwanie betonu i przenikanie gazów ze spalania materiałów podczas pożaru. Zabezpieczenia ogniochronne w czasie normalnego użytkowania mogą dodatkowo chronić konstrukcję budowli przed niszczącym działaniem zanieczyszczeń i wilgoci.

Obecnie stosowane są dwie podstawowe metody tworzenia takich zabezpieczeń przeciwpożarowych tuneli: płyty oraz zaprawy ogniochronne. Tunelowe płyty ogniochronne mogą być wykonane z mieszanki krzemianowo-wapniowo-aluminiowej (np. płyty PROMATECT T) lub silikatowo-cementowej (PROMATECT H). Płyty ogniochronne charakteryzują się świetnymi właściwościami izolacyjnymi i wysoką opornością na szybki wzrost temperatur. Są łatwe w montażu i konserwacji, podnoszą też estetykę tunelu. Zaprawy ogniochronne nakładane są metodą natryskową. Zaprawa FENDOLITE MII produkowana jest z mieszanki wermikulitu, cementu i dodatków podnoszących właściwości ogniochronne, a jej ważną zaletą jest brak emisji jakichkolwiek niebezpiecznych oparów. Choć zazwyczaj rekomendowanym wyborem jest stosowanie płyt, dobór odpowiedniego rozwiązania zawsze powinien odbywać się indywidualnie dla danego zastosowania.