Jak ocenić wartość nawozową pofermentu?

Badania chemiczne dowodzą, że poferment jest doskonałą alternatywą dla dotychczas wykorzystywanych na szeroką skalę nawozów naturalnych. Można go wykorzystywać także jako zamiennik lub uzupełnienie nawozów sztucznych. Ale czy rzeczywiście jest to dobre rozwiązanie? Jakie są właściwości tej substancji i w jaki sposób określić jej rzeczywistą wartość nawozową?

Czym jest poferment?

Poferment to pozostałość po produkcji biogazu z odpadów organicznych lub surowców, np. z biomasy roślinnej (kiszonka, zboża). W kontekście obowiązujących przepisów substancja pofermentacyjna może, choć nie musi być uznawana za odpad.

Resztki fermentacyjne mają dobrą wartość nawozową, co oznacza, że mają dużo wspólnego z nawozami naturalnymi.

Co ciekawe, nawozy organiczne na bazie pofermentu są stosowane nie tylko w rolnictwie, ale też w ogrodnictwie oraz w leśnictwie.

Wartość substancji zależy w głównej mierze od surowców stosowanych na etapie produkcji biogazu. Ze względu na tę zależność przy ustalaniu dawki należy znać wyniki analiz składu chemicznego. Takie badania są prowadzone w specjalistycznych laboratoriach.

Poferment jako nawóz – czy to się sprawdza?

Najogólniej rzecz ujmując, poferment może być bezpiecznie stosowany jako nawóz. Warto natomiast ustalić, jakie konkretnie substraty trafiają do komory fermentacyjnej. Niedopuszczalne jest bazowanie na składnikach toksycznych (chemicznych i organicznych). Mogło by to skutkować przedostaniem się do nawozu szkodliwych metali ciężkich.

O ile w biogazowni korzysta się z produktów organicznych pochodzenia rolniczego lub produkty uboczne przemysłu rolno-spożywczego, o tyle tak uzyskany poferment stanowi bezpieczną alternatywę dla tradycyjnych nawozów.

Z czego składa się poferment?

Skład pofermentu nie jest jednoznacznie ustalony, bowiem zawartość poszczególnych substancji zmienia się wraz z typem substratów użytych do produkcji gazu.

Generalnie poferment złożony jest z biomasy mikroorganizmów przeprowadzających proces fermentacji metanowej. W jego składzie zawarte są także występujące w pierwotnej formie substancje mineralne i związki organiczne. Po opuszczeniu komory fermentacyjnej często przypomina on typową gnojowicę.

Jak wyjaśnia ekspert z laboratorium chemicznego Baltic Lab:  „Orientacyjna zawartość suchej masy wynosi około 4 g/kg świeżej masy. Zależnie od rodzaju substratów poferment zawiera około 3-5 g azotu/kg świeżej masy oraz 3,5-5,5 g potasu /kg świeżej masy. Ponadto występuje w mieszance także 1-1,5 g fosforu/kg świeżej masy”.

Warto wspomnieć o tym, że wymienione pierwiastki są łatwo dostępne dla roślin, a więc prędkość pobierania składników odżywczych jest porównywalna z nawozem mineralnym.  

Zawartość azotu, potasu i fosforu w pofermencie odpowiada wartości ekwiwalentu w nawozach naturalnych. Można ją obliczyć poprzez zanalizowanie tzw. „czystych składników” w występujących na rynku nawozach mineralnych.