Co daje rozwód z orzeczeniem o winie?

Najczęściej w przypadku rozwodu małżonkowie decydują się na rozwód z orzeczeniem o winie. Oznacza to, że w trakcie procesu sąd ustala, kto ponosi bezpośrednią winę za rozkład pożycia. Alternatywnym rozwiązaniem jest rozwód bez orzekania o winie, ale może on zapaść wyłącznie na zgodne żądanie małżonków. Jak więc wygląda rozwód z orzeczeniem o winie?

Kiedy małżonek ponosi winę za rozpad małżeństwa?

Do rozwodu z orzekaniem o winie dochodzi wtedy, gdy przynajmniej jeden z małżonków chce go uzyskać. Wówczas sąd musi ustalić, który z nich jest odpowiedzialny za rozpad małżeństwa. Przez winę za rozkład pożycia rozumie się takie zachowanie małżonka (działanie albo zaniechanie), które narusza obowiązki określone przepisami prawa lub zasadami współżycia społecznego i prowadzi do trwałego i zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego. Co istotne, rozwód z orzeczeniem o winie można stwierdzić jedynie, gdy zachowanie winnego małżonka jest uzależnione od jego woli. Jeśli więc małżeństwo rozpadło się, gdy jeden z małżonków poważnie zachorował, to nie można mówić o jego celowym zachowaniu.

Przykłady zachowań winnego małżonka

Aby obwinić za rozpad pożycia nie jest konieczne, aby małżonek miał zamiar doprowadzić do tej sytuacji. Wystarczające jest, że miał on możliwość przewidzenia skutków swojego postępowania. Praktycznie rzecz ujmując, małżonek ponosi winę za rozpad małżeństwa, gdy doszło do zdrady, alkoholizmu, nielojalnego postępowania, poniżania, przemocy fizycznej lub psychicznej. Do rozpadu pożycia przyczynia się także odmowa współżycia, brak zaspokajania potrzeb rodziny oraz marnotrawienie pieniędzy. Z kolei winy małżonka nie można stwierdzić, gdy wystąpi brak współżycia z powodu choroby jednego z małżonków i agresywne zachowanie małżonka spowodowane chorobą psychiczną – chyba, że małżonek świadomie nie podejmuje leczenia.

Co można osiągnąć przez rozwód z orzeczeniem o winie?

Do kancelarii prawnych, przykładowo z kancelarii prawnej Sylwii Targońskiej-Kołodko, zgłasza się coraz więcej osób szukających pomocy w uzyskaniu rozwodu. Rozwód z orzeczeniem o winie nie powoduje bowiem jedynie satysfakcji niewinnego małżonka, ale także wiąże się z wieloma konsekwencjami prawnymi. Mowa tutaj przede wszystkim o alimentach. Kluczowe znaczenie ma treść wyroku rozwodowego właśnie w zakresie ustalonej przez sąd winy za rozkład małżeństwa. Wyłącznie winny małżonek nie ma prawa do żądania alimentów od swojego byłego niewinnego małżonka. Prawo to nie zmienia się, nawet gdy obciążony winą małżonek znalazł się w niedostatku i nie posiada żadnych środków na pokrycie swoich niezbędnych potrzeb życiowych.

Natomiast małżonek niewinny może żądać alimentów, nawet jeśli nie znajduje się w ciężkiej sytuacji materialnej. Przesłanką żądania alimentów jest pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego na skutek orzeczenia rozwodu i prowadzenia sprawy rozwodowej. Niewinny małżonek może więc otrzymać znacznie wyższe alimenty niż w przypadku rozwodu bez orzekania o winie lub gdy sąd uzna, że oboje są odpowiedzialni za rozpad związku małżeńskiego. Wysokość alimentów dla małżonka niewinnego jest uzależniona od jego usprawiedliwionych potrzeb.