Charakterystyka frezów trzpieniowych

Frezowanie to jedna z metod obróbki skrawaniem, która wymaga zastosowania frezów. Sam proces frezowania polega na ruchu obrotowym narzędzia wokół własnej osi przy jednoczesnym ruchu posuwowym względem obrabianego elementu. Uzyskanie dobrego  efektu obróbki wymaga zastosowania właściwych narzędzi. Jakie frezy wyróżniamy? Czym są frezy trzpieniowe i jakie jest ich zastosowanie?

Czym są frezy trzpieniowe?

Frezy trzpieniowe, popularnie zwane frezami palcowymi, składają się z chwytu zwanego trzpieniem i ostrza tnącego śrubowego (w starszych typach frezów dużych średnic  występuje również gwint do pewniejszego zamocowania narzędzia). W ofercie Optima-Tools znajduje się wiele ich rodzajów. Najczęstszym stosowanym podziałem jest rozróżnienie ze względu na rodzaj uchwytu, kształtu powierzchni roboczej oraz materiału, z jakiego zostały wykonane. Ważne, by każdorazowo wybór odpowiedniego frezu dopasować do rodzaju obrabianego materiału, jego wielkości, a także kształtu płaszczyzny. Istotny jest również podział ze względu na wymiar (średnica, długość), kształt ostrzy, ilość ostrzy, łamacz wióra itp.

Podział frezów trzpieniowych wg sposobu mocowania

Na rynku dostępne są  frezy o różnym kształcie chwytu. Można podzielić je na:

• Frezy z chwytem walcowym, które stosuje się dla narzędzi o mniejszych średnicach, z uwagi na występowanie niewielkich sił przy obróbce.
• Frezy z chwytem walcowym, ze spłaszczeniem Weldona, które stosuje się dla narzędzi pracujących pod większym obciążeniem. Chwyt Weldona nie pozwala na obrócenie narzędzia  w oprawce.
• Frezy z chwytem stożkowym – w przypadku narzędzi o większych wymiarach. Tego typu frezy mogą być mocowane przy pomocy śruby mocującej. Chwyt ten występuje we frezach NFPc i NFPh.

Ze względu na kształt powierzchni roboczej wyróżniamy frezy:

• z czołem prostym (mogą mieć centralne ostrza na czole),
• z czołem kulistym,
• kształtowe.

Kupując frezy trzpieniowe, warto zwrócić uwagę, że w Polsce wyróżniamy dwie normy stosowane przy nadawaniu nazw: polską PN i niemiecką DIN. W przypadku nazw nadawanych zgodnie z krajową normą składa się ona z 4 liter np. NFPa, a w przypadku wymagań zagranicznych nazwa oznaczana jest liczbowo np. DIN-844.

Ważnym podziałem jest też ten z uwagi na rodzaj materiału, z jakiego frez został wykonany. W zależności od typu materiału narzędzie ma inną twardość, a w konsekwencji wytrzymałość. 

W tej kategorii wyróżniamy frezy:

• HSS – ze stali szybkotnącej,
• HSS-E – ze stali szybkotnącej, z dodatkiem 5% bądź 8% kobaltu,
• HSSE-PM – ze stali szybkotnącej kobaltowej proszkowej,
• VHM – pełnowęglikowe frezy monolityczne z węglika spiekanego.

W ostatnich latach coraz częściej stosowane są frezy pokryte specjalnymi powłokami o wyjątkowo wysokiej twardości i odporności na ścieranie, co pozwala na bardzo istotne zwiększenie żywotności narzędzia oraz podniesienie parametrów obróbki.

W razie wątpliwości co do wyboru konkretnego typu frezu warto skonsultować się z ekspertem.