Cechy i zastosowania prostowników sterowalnych

Prostowniki to elementy wykorzystywane w wielu urządzeniach i maszynach elektronicznych. Mają one zastosowanie w różnych branżach związanych z elektroniką i energoelektroniką. Tłumaczymy, czym są prostowniki, do czego dokładnie służą, jakie mają cechy i w jakich branżach się je stosuje. Wyjaśniamy też, jakie wyróżniamy rodzaje prostowników i co odróżnia prostowniki sterowane od niesterowalnych.

Czym jest prostownik i jakie są jego rodzaje?

Prostownik to element bądź zestaw wielu elementów elektronicznych, których celem jest przekształcenie napięcia przemiennego na napięcie stałe. Jakość przebiegu napięcia stałego możemy poprawić stosując odpowiednią filtrację. Wyróżniamy kilka rodzajów prostowników. Prostownik zasilany jest z jednej lub wielu faz źródła napięcia przemiennego o stałej amplitudzie i częstotliwości – na bazie tego kryterium prostowniki dzielimy na jednofazowe i wielofazowe (najczęściej trójfazowe). Dzielimy też je według ich sposobu konstrukcji – na prostowniki niesterowalne, sterowalne i pół-sterowalne.  Prostowniki składają się z diod, tyrystorów lub kombinacji. Prostownik zbudowany z diod jest niesterowalny, natomiast prostownik tyrystorowy (lub zbudowany z innych elementów sterowalnych) jest nazywany sterowanym. Istnieje również pośredni prostownik pół-sterowany, który składa się z obydwu rodzajów tychże elementów.

Budowa prostowników sterowanych

Prostowniki są produkowane w formie części zespolonych, które można zamontować do radiatora lub jako zupełnie niezależne bloki prostownicze. Tyrystory w prostowniku sterowanym, które najczęściej zastępują diody, podobnie jak one umożliwiają przepływ prądu w kierunku przewodzenia, lecz z zastrzeżeniem, że tyrystor jest wyposażony w bramkę G, do której przekazywany jest sygnał załączający. Sposób działania prostownika sterowanego nie różni się znacznie od tego, jak funkcjonuje niesterowalny, co nie znaczy, że różnic w ogóle nie ma. Tyrystory sterowane są kątem wyzwolenia alfa i pozwalają na zmianę wartości napięcia wyprostowanego.

Zastosowanie prostowników sterowanych

Prostowniki sterowane i niesterowalne, dostarczane przez takie firmy, jak producent urządzeń elektroenergetycznych Markel, wykorzystywane są w branży energetycznej, w galwanotechnice, zasilaniu maszyn wyciągowych, a także w wielu urządzeniach elektronicznych podłączonych do sieci energetycznej.